Bacne…
Niet zo lang geleden schreven we al over het hebben van acne ver na je puberteit. Maar soms zitten die pukkels helemaal niet op het gezicht, maar juist op de rug of vervelender nog óók op de rug. Waarom zit het daar en wat is er aan de hand? Beautyjournaliste Emma Wagenaar ging op onderzoek uit.
Het krijgen van acne is vooral genetisch en hormonaal bepaald. Met name de vader heeft daar bij vrouwen een bepalende rol in. In de puberteit krijgt bijna iedereen het. Het gezicht is de meeste voorkomende plek, maar ook op de rug, borst en bovenarmen komt het veel voor.
30% van de vrouwen met acne heeft het ook op de rug. Bij de meeste mensen trekt acne weg voor het 25ste levensjaar, maar bij zo’n 15% blijft het tot jaren later nog aanwezig. Bij vrouwen komt acne op volwassen leeftijd vaker voor dan bij mannen. 5% van de vrouwen heeft op de leeftijd van 40 jaar nog steeds acneklachten.
Daarnaast komt het ook regelmatig voor dat die vervelende pukkels juist pas later de kop op steken en dan niet zo zeer op het gezicht maar op de rug. In Engelstalige landen hebben ze er zelfs al een term voor, namelijk ‘bacne’. Er is geen bepaalde reden waarom rug acne ontstaat. De rijping van de olie-klieren op de rug is nodig voor rug acne om daar te ontstaan; een belangrijke reden waarom rugacne alleen na de puberteitsfase begint.
Is het wel acne?
“Ten eerste moet je je afvragen of het wel acne is” stelt Dr. David Njoo, dermatoloog en hoofredacteur van de populaire website www.huidarts.com . “Solitaire rugacne is vrij zeldzaam, het zit dan toch meestal ook op het gezicht.
Had je vroeger weinig pukkels en heb je ze nu vooral op de rug, dan is er een grote kans dat het folliculitis is. Er is dan sprake van een ontstoken haarzakje. Dit ontstaat onder invloed van een bacterie- of schimmelinfectie op de huid en wordt veroorzaakt door veel zweten, afsluitende strakke (synthetische) kleding en warmte.
Je ziet het veel tijdens de zomermaanden. Deze bacteriën en schimmels heb je vaak van nature op de huid, maar als deze geïrriteerd of beschadigd raakt, kan de bacterie of schimmel in het haarzakje nestelen en ontstaat er een ontsteking.”
Hoe herken je het verschil tussen acne en folliculitis?
Dr. Njoo: “Acne is een polymorfe aandoening. Dat betekent dat het verschillende kenmerken heeft, zoals mee-eters, bultjes, puskoppen, cysten en onderhuidse ontstekingen. Folliculitis is daarentegen monomorf en toont alleen puskopjes.
Eigenlijk worden deze ontstekingen van het haarzakje heel vaak verward met acne. Ik kan wel stellen dat 60% van de rugacne-doorverwijzingen eigenlijk folliculitis is. En ik durf zelfs te beweren dat bijna iedereen er wel eens last van heeft. Vaak kan de huidarts al ‘op het oog’ zien of het om acne of folliculitis gaat. Een huidkweek kan dan nog uitsluitsel geven. Ook wordt dan duidelijk om wat voor soort acne of folliculitis het gaat.”
Wat doe je tegen deze rugpukkels in geval van ontstoken haarzakjes?
“In het geval van folliculitis is dat met antibiotica te genezen. In veel gevallen zijn desinfecterende producten, zoals jodiumzeep of chloorhexidine creme al voldoende. Maar als je er gevoelig voor bent komt het vaak wel weer terug. Sommige vormen van folliculitis reageren ook heel goed op zon.
Bepaalde gisten en bacteriën kunnen niet goed tegen UV-straling en gaan dan dood. Maar daarvoor is een goede diagnose wel belangrijk. Daarnaast raad ik het gebruik van vettige crèmes af. Het is – door al die dikke antizonnebrandcrèmes – een belangrijke reden waarom folliculitis vaak tijdens en na de zomer de kop op steekt.”
Oplossingen als het wel acne blijkt te zijn
“Het behandelen van acne op de rug vergt wel een andere aanpak dan die op het gezicht”, aldus de expert. “Met peelings en microdermabrasie zoals bij het gezicht red je het niet. De huid van de rug is veel dikker. Je kan het in dat geval beter van binnenuit aanpakken met bijvoorbeeld isotretinoïne pillen.
Is de acne niet heel heftig, dan is het belangrijk dat je het overtollige talg goed verwijderd en geen vette crèmes gebruikt. Exfoliëren met een scrub of fruitzuur kan dan helpen. Maar het blijft een moeilijk gebied om bij te komen.
Daarnaast speelt stress speelt bij volwassenacne vaak ook een belangrijke rol. De cortisolhormonen die dan vrijkomen stimuleren namelijk de talgproductie. Ontstressen is dus heel belangrijk. Wat in ieder geval niet werkt in zonnen of de zonnebank. De bruine kleur maskeert wel en UV-straling werkt iets ontstekingsremmend, maar UV maakt de huid uiteindelijk dikker waardoor talg weer minder goed kan uitvloeien. Het is echt een tijdelijke oplossing.”
————————————————————————————————————————————
Wat is acne?
Acne vulgaris, oftewel jeugdpuitsjes) wordt veroorzaakt door een ontsteking van de talgklierfollikel. De talgklieren worden groter en produceren meer talg die ook nog eens dikker is dan normaal. Het te veel aan talg hoopt zich op en door de verhoorning (ophoping van dode huidcellen) van de porie wordt deze extra nauw en raakt verstopt. De bacteriën in de talgklieren kunnen zich hierdoor sneller vermenigvuldigen en de talg omzetten in vetzuren wat resulteert is een ontsteking, waardoor de puistjes ontstaan.
Wat is folliculitis?
Folliculitis is een ontsteking van het bovenste deel van het haarzakje (haarfollikel). Meestal ontstaat de ontsteking door een infectie met een bacterie, een schimmel of een gist. De infectie leidt er meestal toe dat er een puskopje ontstaat ter plekke van het haarzakje. Vaak is er ook sprake van een jeukende of pijnlijke huid. Ook kan de ontsteking zich dieper in de huid uitbreiden: zo ontstaan rode, pijnlijke, bultjes in de huid.
———————————————————————————————————————————-
SHOP TIPS!
- Een antibacteriele bodywash voor onder de douche: Dettol wasgel voor de gevoelige huid.
- Medicinale pads; perfect voor mee naar de sportschool om de huid van bacteriën te ontdoen, met salicylzuur: Clearasil Ultra Pads
- Exfolierende producten op basis van salicylzuur: een uitgebreid assortiment bij Paula’s Choice.
- Medicinale zeep; haarproducten zijn gemaakt om te blijven plakken. Zo verwijder je grondig overgebleven resten shampoo van de huid: Aleppo Olijfzeep met Laurierolie
