Gesprek met Nel Roeleveld, onderzoeksleider van de groep Reproductie Epidemiologie.
Ze heeft vandaag al heel wat interviews gegeven aan verontruste journalisten en verwacht had ze dat eerlijk gezegd niet. ‘Ik dacht dat het na een paar dagen wel oud nieuws zou zijn, maar er komen nog steeds veel vragen over de cosmetica.’
Is het terecht dat de media cosmetica als een belangrijke boosdoener aanwijst bij mannelijke vruchtbaarheidsproblemen?
Dat denk ik niet, we hebben een groot onderzoek gedaan naar hormoonverstorende stoffen in brede zin. Daaruit kwam een paar jaar geleden al dat bestrijdingsmiddelen een rol spelen, nu zijn het cosmetica, maar ook pilgebruik bij de moeder. En dan praten we over pilgebruik 20 tot 40 jaar geleden toen de samenstelling nog anders was dan nu. De onderzochte mannen hebben een leeftijd tussen de 20 en 40 jaar.
Een van uw medewerksters brengt een aantal stoffen naar voren die cosmetica gebruikt worden, zoals ftalaten, parabenen, siloxanen en benzofenen. Zijn dit ook de boosdoeners uit uw onderzoek?
In vragenlijsten hebben wij mannen met een verminderde zaadkwaliteit (minder dan 20 miljoen zaadcellen per milliliter) gevraagd naar allerlei producten die zij gebruiken en over hun levensstijl. Er zijn dus ook vragen gesteld over welke cosmetische producten zij dagelijks gebruiken. Daaruit kwam een lijst als lotions, aftershave, crème, deodorant, et cetera. Het bleek dat mannen die vermindert vruchtbaar zijn dagelijks meerdere van deze producten gebruiken. Het zijn nog voorlopige resultaten; we weten nog niet of het aan specifieke producten ligt, dat is nog niet onderzocht. We weten ook niet wat er precies in die producten zit. Het is een van de eerste onderzoeken op dit terrein; het is dus nog vrij oriënterend. De stoffen die wij noemen, o.a. in het Volkskrant artikel, zijn stoffen die uit diverse wetenschappelijke publicaties naar voren komen als verdacht met betrekking tot hormoonverstoring. Van ftalaten is het zelfs zeker. Deze stoffen zouden nu verboden worden, maar voor zover ik weet is dat nog steeds niet gebeurd.
Hoe komt u erop om cosmetica in de vragenlijst op te nemen?
Vanwege de verdenkingen dat ze hormoonverstorende stoffen bevatten.
Maar het oorzakelijk verband ligt nog niet vast, begrijp ik?
Het is nog niet 100% aantoonbaar. We hebben natuurlijk ook naar allerlei andere, mogelijke verschillen tussen de groepen gekeken, en als die er waren hebben we daarvoor gecorrigeerd. Maar wij kunnen in ieder geval geen andere reden bedenken waarom dit niet zo zou zijn. Er waren geen verschillen voor roken, drank, milieu invloeden et cetera.
Waarom is er niet ook naar vrouwen gekeken?
Het idee is dat de werking van hormoonverstorende stoffen vooral effect heeft op de mannelijke vruchtbaarheid. Zowel bij de aanleg van het voortplantingssysteem van het ongeboren kind tijdens de zwangerschap van de moeder, als bij volwassenen.
Ook voeding en gebruiksvoorwerpen bevatten hormoonverstorende stoffen, denk aan parabenen en ftalaten.
Zeker. We hebben ook deels naar voedingsmiddelen gekeken maar daar kwamen geen duidelijke verschillen uit naar voren. Ftalaten zaten inderdaad vroeger in kinderspeelgoed, maar we hebben niet gevraagd waarmee mensen als kind gespeeld hebben. Maar die leeftijdsgroep is ook niet relevant, het zou echt om de embryonale fase gaan of vanaf de puberteit, als de zaadproductie echt begint.
Het is dus de media die zoveel nadruk op de cosmetica legt?
Inderdaad, het moet zeker nog bevestigd worden in vervolgonderzoek. Het is ook te vroeg om te zeggen stop maar met het gebruik van cosmeticamiddelen en dergelijke. Wie vruchtbaarheidsproblemen heeft kan wellicht wat minder vaak een luchtje op de huid spuiten, maar om nou met dit warme weer geen deo meer te gebruiken gaat wat ver. Deze mannen moeten vooral ook stoppen met roken, spaarzaam zijn met alcohol en hun partner moet foliumzuur slikken.
Wij vernamen dat de vereniging van cosmeticaproducenten nogal geschokt reageerde…
Dat klopt, het gaat om nog ongepubliceerde resultaten, die al wel op een congres zijn verteld maar waar nog geen definitieve publicatie van in de literatuur is. Ook zijn ze verschenen in een digitaal wetenschapsbericht van ZonMW, die het onderzoek mede gefinancierd heeft. De media brengen dan haar eigen accenten daar in aan. We gaan zeker nog meer resultaten proberen te krijgen door vervolgonderzoek.
copyrights: www.beautyjournaal.nl Zonder toestemming mag niets worden overgenomen uit dit verhaal.
Lees ook:
De Volkskrant schokt gebruikers met negatief bericht over cosmetica voor mannen.
