Cosmetica zijn een beladen productgroep. Niets wordt met zoveel emotie omgeven en gebruikt als cosmetica. Wij hebben wel eens geroepen dat het bijna net als religie is: mensen kunnen heel heftig op aantijgingen op cosmetica reageren. Kom niet aan de droom, en de hoop die daaraan verbonden is. Tegelijkertijd neemt de heftigheid tussen voor en tegenstanders van het gebruik van allerlei stoffen in cosmetica enorm toe: ook dat gaat met erg veel emotie gepaard. Neem alleen al de impact van de angstboodschappen over aantasting van de gezondheid. De meest recente outburst was nog met de Environmental Working Group en hun campagne tegen het gebruik van oxybenzone in zonnecosmetica. Alle grote Nederlandse kranten hebben er aandacht aan besteed. En al langer gaat de strijd voort rond nanotechnologische toepassingen in cosmetica. En over parabenen, lood in lipstick, menthol, lavendel….en zo kunnen we nog even doorgaan. Een chemicus verwoordde het onlangs als dat menig tegenstander denkt dat de industrie vooral dodelijke stoffen produceert, vooral naar de winst kijkt en niet naar de veiligheid.
Hieronder tref je een lijst van stoffen die momenteel het meest in het verdomhoekje zitten:
Parabenen:
Synthetische conserveringsmiddelen als Methylparaben, propylparaben en butylparaben. Ze dienen ertoe om bacteriële besmetting van cosmetica te voorkomen. Het zijn tot nu toe de meest onderzochte, stabiele en veilige conserveringsmiddelen die er zijn. Aanhangers van het ‘natuurlijke’ bezweren dat ze een hormoonverstorende werking hebben en werpen graag links op naar borstkanker en hartproblemen. Lees ook dit artikel op BeautyJournaal.
Diazolidinyl Ureum
Eveneens een synthetisch conserveringsmiddel. Deze stof wordt ook wel een formaldehyde donor genoemd, omdat wanneer je het oplost komen er ionen vrij waaronder dus ook formaldehyde, en het is deze stof die microben doodt. Formaldehyde heeft een slechte naam vanwege de irritaties die het kan geven, genmutaties en zelfs kanker. Maar formaldehyde ionen zijn niet hetzelfde als formaldehyde en bovendien houdt de industrie zich aan de voorgeschreven hoeveelheden. Meer informatie is ook hier te vinden.
Triclosan
Dit is een antibacterieel ingrediënt dat wordt toegevoegd aan cosmetica om bacteriële besmetting te voorkomen. Het zit vooral in reinigingsproducten. De doeltreffendheid is bewezen, maar er rijzen ook steeds meer bezwaren tegen de stof. Er worden steeds meer onderzoeken naar gedaan en de conclusies zijn nogal tegenstrijdig. De gevaren zouden zijn dat het hormoonverstorend kan werken, op langere termijn chronische gezondheidsrisico’s kan geven, genetisch materiaal kan veranderen en geboorteafwijkingen kan opleveren.De FDA in Amerika heeft onlangs opdracht gegeven tot een nieuw onderzoek van alle studies. Zolang er geen bewijzen zijn, blijft het een veilige stof. De meest recente bezorgdheid gaat over het resistent worden van bacteriën waardoor er een superbacterie kan ontstaan. Meer info is ook hier te vinden.
Sodium Lauryl Sulfaat
Ook wel SLS, SLES genoemd en onlangs hadden we er nog een Q & A over met onze chemicus Johann Wiechers (er volgt er ook nog een met chemicus Lidan Schoen binnenkort) nav een lezersvraag over hoe (on)gezond het is voor je haar.
Het zijn wasactieve stoffen en er is erg veel weerstand tegen (vooral op internet). Men zegt dat je haar ervan uitvalt, dat je er kanker van krijgt. Toch is onveiligheid niet bewezen. Wel is het zo dat de stoffen in zichzelf een irritant hebben, maar omdat ze in reiniging gebruikt worden, wordt de huid maar kortdurend eraan blootgesteld. In producten waaraan de huid langduriger wordt blootgesteld mag de concentratie niet meer dan 1% zijn (onze Johann Wiechers roept zelfs 0,1%!). De stoffen worden gebruikt omdat ze effectief en goedkoop zijn.
Diëthanolamine
Een schuimbevorderaar in cosmetica. Het wordt niet in deze vorm maar vrijwel altijd in de vorm van Cocamide DEA, Lauramide DEA of Stearamide DEA toegepast. De bezorgdheid over de DEA’s ontstond in 1998 toen de National Toxicology Program in Amerika een studie publiceerde over de relatie tussen de DEA en kanker bij proefdieren. De stoffen zouden kankerverwekkende nitraten kunnen vormen. Inmiddels heeft de Amerikaanse FDA alle angst weg willen nemen omdat de negatieve effecten voor de mens middels cosmetica niet aangetoond waren. Veel cosmeticabedrijven hebben wel uit voorzorg de afgelopen jaren deze stoffen vervangen.
Petrolatum
Vaseline! Je krijgt er een gehydrateerde huid van en een glad kapsel, grappen chemici vaak. Grootste angstverhaal is dat je er kanker van zou kunnen krijgen. In Amerika stelt men dat het prima is zolang het een cosmetisch verantwoorde kwaliteit is. Lees ook dit artikel.
Minerale olie
Een stof die het vocht in de huid insluit en zeer verguist wordt. Vooral aanhangers van het natuurlijke vinden het maar niets, terwijl chemici dan weer roepen dat het rechtstreeks uit de aarde komt, zo natuurlijk is het. Men stelt het verontreinigd is met kankerverwekkende stoffen, de huid uitdroogt en vroegtijdige veroudering veroorzaakt, de huid van haar vitaminen berooft, de poriën verstopt en acne veroorzaakt. Maar waar is het bewijs?
Wij hebben er op BeautyJournaal ook al eens ruimschoots aandacht aan besteed . Zo kan het uitdrogende effect bestaan, maar wel na langdurig en onverdund gebruik. En verder? Lees ook dit artikel.
Propyleen Glycol
Een hydratant en tevens verdunningsmiddel. Tegenstanders zeggen dat het de huid verzwakt en lever en nierafwijkingen kan veroorzaken, en dat het ook een anti-vriesmiddel is. Experts van de FDA vinden het allemaal onzin, het is zo veilig, je zou het bij wijze van spreken kunnen eten (overigens niet doen hoor!). Lees ook dit artikel.
Parfum
Volgens sommige criticasters zou geurstof in cosmetica verboden moeten worden, want wat je er allemaal niet van kan krijgen: hoofdpijn, buikpijn, duizeligheid, allergische reacties, huidverkleuring, huidirritatie. Er zijn inderdaad chemische verbindingen die dat kunnen veroorzaken, in de EU is er een lijst met allergene geurstoffen, en wie ze niet wil gebruiken in zijn of haar lijn, doet dat ook niet. De IFRA heeft overigens een lijst met geurstoffen die gescreend is op veiligheid door onafhankelijke wetenschappers. Lees: http://www.ifraorg.org Wist je trouwens dat geurvrije cosmetica niet bestaat? Veel ingrediënten hebben een luchtje of stinken zelfs, je moet dat hoe dan ook neutraliseren.
Kleurstoffen
Zonder kleurstoffen worden de meeste cosmetica geel of bruin. Een veelgehoorde klacht is dat kunstmatige kleurstoffen kankerverwekkend zouden zijn. Waterdicht bewijs hiervoor is er niet. Het gebruik van kleurstoffen wordt zeer strikt gereguleerd. De FDA houdt een lijst bij, en moet toestemming geven voor gebruik van elke nieuwe batch die het land binnenkomt (Amerika).
PEG
Ook wel polyethyleenglycolen genoemd, en toegepast als hydratant, als verdikker, bindmiddel. Maar weinig cosmetica kan zonder deze stoffen. Tegenstanders zijn bang dat het kankerverwekkend is, dat het je huid uitdroogt en de huid sneller laat verouderen. Vergelijkbaar met de angst voor minerale olie.
Talkpoeder
Een uitstekende vochtabsorbeerder en vulmiddel. De angst ervoor is gerelateerd aan eierstokkanker. In de jaren 90 werd hierover een studie gepubliceerd. Later zijn deze conclusies herzien en nu heet het een veilige stof. Lees ook dit artikel.