Nee, dit is geen discussie over een oud televisieprogramma maar een discussie over of minerale olie nu wel of niet natuurlijk is. Minerale olie is een stofje waarover met zeer grote regelmaat wordt geschreven.
Helaas is het niet altijd waar wat geschreven wordt, ik durf zelfs te beweren dat het merendeel niet waar is. Speciaal voor AromaX gaat deze kolom over minerale olie. Laten we daarom aan het begin beginnen.
In den beginne was de aarde woest en ledig, staat er in Genesis 1 geschreven. Woest, dat klopte waarschijnlijk wel maar ledig, dat was’t-ie niet echt. Reusachtige varens (naar ik me heb laten vertellen door mensen die er geweest zijn) en andere exotische planten groeiden er op deze woeste aarde, die tot voedsel dienden voor de toenmalige dierenwereld. Ook de zeeën waren niet leeg. Er zwom van alles in.
Het motief was destijds hetzelfde als wat het heden ten dage nog steeds in de dierenwereld is: “Eet of wordt gegeten”! Ons molecuultje, een simpel aminozuurtje, dat we hier op zijn geschiedenis door de tijd gaan volgen (dames mogen zich best een vrouwelijk aminobesje als hoofdpersoon voor dit verhaal voorstellen), zwom rond in de grote wateren, geholpen door de Brownse beweging. Hij had daar meneer Brown, die nog in geen eeuwen geboren zou worden, helemaal niet voor nodig.
Daar lag hij op de zeebodem, maar niet alleen de wereld draaide door, ook de wereldzeeën spoelden verder en
zand sloeg op hem neer.
zand sloeg op hem neer. Plots werd hij opgeslokt als een Jona in een walvis, maar hij had meer pech. Hij zat in een Dunkleosteus terrelli, een vis die 400 miljoen jaren geleden de wereldzeeën onveilig maakte. Tegen de stroom inzwemmen had geen zin, schreeuwen om meneer Brown ook niet, daar ging-ie, de maag in van het grootste en sterkste zeemonster dat ooit geleefd heeft.
Spoedig zat hij stevig ingebouwd in een groot stuk eiwit. Langzamerhand verloor hij zijn oorspronkelijke aminozuur identiteit en begon zich al behoorlijk een flinke Dunkleosteus te voelen. Totdat hij, de grote machtige Dunkleosteus terrelli, dood ging. Daar lag hij op de zeebodem, maar niet alleen de wereld draaide door, ook de wereldzeeën spoelden verder en zand sloeg op hem neer. Hij sloot zijn eiwit ogen en zijn vlees rotte weg.
Zijn nieuwe leven begon op een BP booreiland in de Golf van Mexico.
We nemen de draad vele miljoenen jaren later weer op. Ons molecuul is door enorme afzettingen onder gigantische druk komen te staan. Het vissenvlees waar hij aanvankelijk deel van uitmaakte bestond al lang niet meer. Het was nu meer een zwarte drab dat door de enorme druk geen kant meer op kon. Nee, vluchten kon allang niet meer, totdat hij en andere mede-molecuultjes opeens wakker geschud werden.
Hoor, wie klopt daar kind’ren wilden ze gaan inzetten toen er opeens een hele grote buis met een enorme onderdruk binnen kwam dringen en ons molecuultje zat weer in de lift. Zijn nieuwe leven begon op een BP booreiland in de Golf van Mexico. Hij werd van hot naar her geschud en bevond zich al spoedig in een sauna die door rare mannen in blauwe overalls een destillatiekolom genoemd werd. Het werd steeds maar heter en heter en zijn kleinere vriendjes hielden het niet meer vol en verdampten.
“Dit gaan we eens lekker verzadigen” werd er nog gezegd door één van de mannen in blauwe overall.
Ook ons molecuultje moest er langzamerhand aan geloven. Ook hij ging bij ongeveer 270 °C in rook op. Hij hoorde de mensen in de blauwe overalls nog net zeggen “Dit is de fijne fractie” maar waarom hij een fijne fractie was kon hij niet meer opvangen omdat hij zelf werd opgevangen in een afkoelkolom.
Rechtsreeks van de sauna naar het ijsbad, dacht hij nog bij zichzelf. Terwijl hij om zich heen keek, zag hij dat er alleen nog maar vriendjes van hem waren. Geen zwarte blubber meer maar allemaal redelijk gelijkgestemden. Ja, dit leek inderdaad een fijne fractie te zijn. Maar daar gingen ze weer; deze keer in een hogedruktank die werd volgeperst met waterstofgas. “Dit gaan we eens lekker verzadigen” werd er nog gezegd door één van de mannen in blauwe overall.
Elke onverzadigde binding die er bij zijn vriendjes was werd op niet fijnzinnige wijze verzadigd. Er was geen dubbele binding meer over na 2 uren op 220 °C en 50 atmosfeer waterstofgas. Gelukkig was hij zelf een cycloalkaan en er viel bij hem niets te verzadigen. Maar een merkwaardig neveneffect was dat hij langzamerhand door de bomen het bos kon zien, of eigenlijk door de pijpen de olieraffinarderij. Oftewel, de vloeistof waarin hij zich bevond werd een heel stuk transparanter. Ja, werkelijk, hij voelde zich inderdaad een onderdeel van een fijne fractie.
‘Minerale olie’, zegt hij murmerend, ‘moet ik dat nu wel op mijn huid gaan smeren? Dat is synthetische rommel, of niet soms?’ Ons molecuultje schreeuwt maar niemand hoort hem.
Weer maken we een tijdsprong maar deze keer maar een kleine. AromaX staat voor de spiegel en leest aandachtig de INCI lijst van het cosmetische product dat hij op zijn huid wil gaan smeren. ‘Minerale olie’, zegt hij murmerend, ‘moet ik dat nu wel op mijn huid gaan smeren? Dat is synthetische rommel, of niet soms?’ Ons molecuultje schreeuwt maar niemand hoort hem. Zelfs AromaX niet en die staat toch heel dichtbij.
“Ooit was ik nog eens een Dunkleosteus terrelli, maar dat was ver voor jouw tijd. Toen was ik zeker natuurlijk. Toen werd het heel zwaar bovenop mij en werd mij alles zwart voor de ogen.” Dat was natuurlijk niet leuk, maar synthetisch was het zeker ook niet. Daarna door die grote pijp naar het booreiland, dat voelde niet natuurlijk voor iemand die meer als 400 miljoen jaren onderdruk(t) was geweest maar een bevrijding was het ook niet. Ja, die olieraffinaderij voelde zeker synthetisch aan maar hem was niets overkomen.
Hij was al verzadigd voordat hij zelfs maar naar de oppervlakte was gekomen, maar er waren mensen die geloofden dat alles wat mensen maakten synthetisch was. Ja, zo kende hij er nog wel één. Die mensen maakten zelf ook kinderen, dus die waren zeker óók synthetisch. Alleen Jezus was onbevlekt ontvangen, niet door mensen gemaakt en volgens die natuurreligie fanaten dus natuurlijk, terwijl er juist van hem beweerd werd dat hij bovennatuurlijk was. Maar toegegeven, er gebeurde best wel rare dingen met zijn collega moleculen in die olieraffinaderij. Was hij eigenlijk wel natuurlijk?
Ons molecuultje wist drommelsgoed dat hij niet in een nucleuaire reactor was geschapen, en dus natuurlijk op aarde voorkwam. Ook wist hij dat hij ‘animal-derived’ was, want als hij een plantaardige oorsprong had gehad, dan was hij nu aardgas geweest in plaats van aardolie.
Uiteindelijk was het maar wat je geloofde. Ons molecuultje wist drommelsgoed dat hij niet in een nucleuaire reactor was
geschapen, en dus natuurlijk op aarde voorkwam. Ook wist hij dat hij ‘animal-derived’ was, want als hij een plantaardige oorsprong had gehad, dan was hij nu aardgas geweest in plaats van aardolie. Maar juist hij, die toch zo’n beetje tot de Brahmanen van de aardolie behoorde, was uitgerekend niet veranderd.
Juist hij werd ervan verdacht niet natuurlijk te zijn! Misschien had die gekke Wiechers toch gelijk en was het allemaal maar wat je wel of niet wilde geloven. Totdat hij het opeens wist. Die AromaX schreef vorige keer: “Ah, wat enge woorden – “chemisch”, “synthetisch” en nog niet genoemde engerd “petrochemische industrie” uit de hoek begint te kijken.”
Ja, als AromaX hem op zijn gezicht zou smeren, dan wist-ie het zeker, pas dan was hij echt natuurlijk. Vol verwachting keek hij AromaX in de ogen terwijl de songtekst van Paradise by the Dashboard Light (van MeatLoaf, red.) hem door het hoofd speelde. “Do you love me? Will you love me forever? Do you need me? Will you never leave me? Will you make me so happy for the rest of my life? Will you take me away and will you make me your wife? Do you love me!? Will you love me forever!?”
Ja, AromaX “what’s is gonna be boy, yes…. or… no?” Zou AromaX hem nu op zijn gezicht smeren? Na zijn jaren als Dunkleosteus terrelli en miljoenen jaren in onderdrukking, nu de kans als AromaX verder te kunnen gaan? Was dat niet de kringloop van de natuur?
AromaX, doet-ie het of doet-ie het niet?
(note van de redactie: Aromax heet eigenlijk Maxim, hij is parfumreviewer in BeautyJournaal’s testpanel en in een discussie die volgde op Johann’s column over groene cosmetica onlangs liet hij plagerig doorschemeren dat ook de fabels rond minerale olie hem hoog zitten).
Lees hieronder meer artikelen met onze cosmetisch wetenschapper prof. Johann Wiechers.
Lees ook:
