Iets waar ik verschrikkelijk jaloers op kan zijn, zijn mensen met natuurlijk rood haar. Ik kan me verwonderen hoe mooi en helder Moeder Natuur kleuren kan maken, vooral hoe helder natuurlijk rood haar kan zijn. De verschillende schakeringen, de intensiteitniveaus en de ‘overall look’ is prachtig. Daarom vandaag alle weetjes en feitjes over rood haar.
Hoe zit het met rood haar
Voor deze vraag hebben wij Dr. Eric Sistermans ‘de roodhaar expert’ van Nederland geraadpleegd. Dr. Sisterman is genetica expert en is hoofd van de afdeling genoomdiagnostiek aan het VU medisch centrum Amsterdam. Samen met fotograaf Hanne van der Woude heeft hij een boek gemaakt over roodharigen, genaamd: ‘Natuurlijk Roodhaar’.
Als wij willen verklaren waar rood haar vandaan komt dan moeten we naar de genen kijken. Ieder mens heeft 46 chromosomen oftewel 23 paar chromosomen. Iedere helft geërfd van een ouder. Deze chromosomen bevatten DNA moleculen met hoofdstukjes informatie namelijk de genen. Ieder mens heeft ongeveer 20.000 genen en een van deze genen zorgt voor het prachtige rode haar waar ik zo dol op ben.
Het DNA wordt omgezet in eiwitten die in het lichaam allerlei functies vervullen. Eiwitten zijn betrokken bij chemische omzettingen, communicatie, transport, regulatie en structuur. Een fout in het DNA, een mutatie, leidt tot productie van verkeerde eiwitten, die daardoor hun functie anders of niet uitvoeren.
Het MC1R (Melanocortine 1 Receptor) gen is betrokken bij haarkleur. Dit gen is verantwoordelijk voor de productie van het eiwit eumalonine, een bruine kleurstof, die in de hersenen wordt uitgescheiden.
Bij roodharige zit er een mutatie in dit gen. Zij kunnen geen of minder bruine kleurstof maken. In plaats van eumalonine wordt bij hen pheomelanine geproduceerd. Dit geeft een rood/oranje kleur. Er zijn in totaal zeven soorten mutaties in dit gen bekend. Deze zijn ontstaan door de verschillende spreidingsgebieden van de mutaties. Hierdoor worden de verschillen in rood haar verklaard. De een is rood en de ander is weer meer oranje. Dit zorgt voor die prachtige verschillen onder roodharige.
Het uitsterven van rood haar
We hebben allemaal de verhalen gehoord over het uitsterven van rood haar, maar is dat ook zo? Om antwoord op deze vraag te vinden moeten we het concept van overerving aanspreken. Het gaat hier om dominantie vs. recessieve genen. Het gen voor roodhaar is recessief. Dit wil zeggen dat je twee recessieve genen (van elke ouder één) moet hebben om rood haar te krijgen. Als één dominante gen (bijvoorbeeld voor bruinhaar) aanwezig is, wordt het gen voor rood haar al weggedrukt en wordt er gewone eumaline aangemaakt.
Doordat rood haar alleen ontstaat door de aanwezigheid van twee recessieve genen zou in theorie roodhaar kunnen uitsterven. De toename van het aantal immigranten kan hier aanleiding toe zijn. Zij komen uit een andere regio, waar de mutatie minder voorkomt. Inmenging van deze immigranten met de autochtone bevolking resulteert logischerwijs in minder roodharige. Echter, het gen verdwijnt niet uit de populatie. Het is alleen niet zichtbaar. Soms komen de genen weer bij elkaar – twee recessieve genen in één individu. Rood haar zal dus minder voorkomen, maar zal niet uitsterven. Daarnaast is er ook nog kans op positieve selectie. Doordat rood haar steeds zeldzamer wordt, wordt het steeds gewilder (en mooier gevonden) en kan er bewust geselecteerd op worden. De natuur heeft zo zijn eigen manieren om het voortbestaan van zeldzaamheden als rood haar te garanderen en positieve selectie is daar een van. Daarom is het gelukkig niet nodig om bang te zijn voor uitsterving van rood haar.
Voor wie niet van nature rood haar heeft
Volgens onze huiskapper Piet-Jan Duivenvoorden is rood haar weer helemaal up and coming. In zijn eigen salons merkt hij dat steeds meer mensen komen met het verzoek voor rood haar. Belangrijk bij het verven van rood haar is dat er goed gekeken wordt naar de ondertoon van de huid. Piet-Jan merkt dat mede door de knalrode haarkleur van Rihanna deze tint weer populair is. Zoals bij alle haarkleuring trends, raadpleeg altijd eerst de kapper.
Bron: Eric Sisterman
