In het NRC van afgelopen weekend (zaterdag 17 en zondag 18 augustus 2013) lazen we een opzienbarend artikel over honing en het genezen van wonden. In dit artikel wordt verwezen naar een stuk in het WCS News (tijdschrift voor verpleegkundigen) waarin honing in drie maanden tijd een gapende, zwerende voetwond door diabetes genas. De conclusie: honing gaat infectie tegen en helpt bij wondgenezing en dan vooral ook bij chronische wonden. Maar is het écht waar? Werkt honing daadwerkelijk genezend?
Hier zijn nog lang niet alle artsen over eens. Zo onderzochten artsen in België 55 studies naar honing en publiceerden de resultaten in het wetenschappelijke tijdschrift Burns (afgelopen 29 juli). Het resultaat: honing werkt wel degelijk antibacterieel maar bewijs dat het ook wonden geneest, blijft uit. Wel blijkt honing een positief effect te hebben op brandwonden. Echter, alle 55 studies verschilden zo ontzettend in hun opzet en resultaten dat de artsen geen conclusie konden trekken.
Bacteriendodende werking
Ook Paul Kwakman, microbiologisch onderzoeker bij het AMC onderzocht de werking van honing op wonden. Hieruit kwam naar voren dat honing het aantal bacteriën op de huid met een factor 100 terugbrengt. Hoe dat komt? De hoge suikerconcentratie in honing dood de bacteriën. Ook bevat honing het enzym glucose-oxidase die – wanneer het in contact komt met (wond)vocht – actief wordt en het glucose omzet in waterstofperoxide en gluconzuur. In het artikel staat verder ‘dat de eerste stof dodelijk is voor bacteriën, de tweede zorgt voor een zure omgeving waarin ziekteverwekkers niet gedijen’. Ook laat Kwakman in het NRC-artikel weten dat hij en zijn onderzoeksteam als eerste een bacteriendodend peptide in honing – genaamd ‘bee defensin-1’ – hebben geïdentificeerd. Dit was al wel eerder in bijen aangetroffen maar niet in honing.
Conclusie blijft uit
Echter is de ene honing de andere niet. Er bestaan zoveel soorten dat het voor artsen lastig is te onderzoeken welke bloemsoort, klimaat, seizoen en bereidingswijze helpen. Het bedrijf Bfactory – ontstaan vanuit de Wageningen Universiteit – standaardiseerde zoveel mogelijk deze condities (klimaat, seizoen, etc) om een honing te maken voor medicinale toepassingen. Bfactory gebruikte hiervoor een specifieke mix van bloemen (welke is helaas top secret!) en liet alle bijen de nectar verzamelen in een gesloten kas. Let wel: de honing hier was puur en er werd dus niets aan toegevoegd of uitgehaald. De honing ging vervolgens als gel of verwerkt in wondverband naar het ziekenhuis waar patiënten ermee werden behandeld, vaak mensen die last hebben van doorligwonden en wonden bij diabetes, operaties en bestraling. Willem Jan Bosma, mede-oprichter van Bfactory geeft als conclusie dat honing wel degelijk werkt bij wondgenezing, maar ‘over harde wetenschappelijk bewijs zal altijd wel discussie blijven, maar dat geldt ook voor andere methoden van wondbehandeling’.
Kortom: het kan dus zeker geen kwaad om een pot honing toe te voegen aan je EHBO-kit. Je weet maar nooit…
Tot slot een leuk feit: BeautyJournaal’s expert en plastisch chirurg Frank Niessen werkt er ook mee. Hij vertelt ons, naar aanleiding van een onderzoek wat hierboven wordt genoemd, waaraan hij meewerkt: ‘Het genezingsbevorderende effect lijkt de vermindering van het aantal bacteriën te zijn, maar het stimuleert ook je immuunsysteem. Daarom gebruik ik propolis, dat bijen ook maken, in een test om littekens mooier te maken.’
Lees ook:
- Meer over lichaam en gezondheid vind je in deze rubriek
- Honing geneest niet alleen maar ruikt ook erg lekker! Marc Jacobs lanceerde onlangs zijn nieuwste parfum Honey
- Testpanellid Gerti testte onlangs een Manuka Doctor masker met bijengif tegen huidveroudering
- Testpanellid Yildiz smeert juist honing in haar haren
