Het dragen van make-up verhoogt je gevoel van eigenwaarde en laat je competenter over komen. Wetenschapper, psycholoog en Harvard docent, Nancy Etcoff heeft een aantal jaren geleden een project opgepakt voor Procter & Gamble om de sociale impact van kleur te onderzoeken en te verklaren.
De invloed van kleur op je sociale status
Haar stelling was dat kleur ook bij mensen, net zoals bij dieren, een rol moet spelen in de hoe we elkaar beschouwen, en nog belangrijker: welke sociale rol we elkaar toedichten. In de dierenwereld heeft de kleur de rol van verleider om de voortplanting te stimuleren, of de rol van beschermer in het geval een gevaarlijk dier dreigt aan te vallen. Voor dieren is kleur altijd van overlevingsbelang geweest en zit het in het DNA.
Minder afhankelijk dan dieren
Ook bij mensen speelt kleur in de communicatie een rol, we zijn er alleen zoals dieren niet zo afhankelijk van. Wij hebben de mogelijkheid het al dan niet te gebruiken. Het is voor ons geen biologisch stuk gereedschap maar een cultureel gereedschap.
Weinig onderzocht
Hoewel mensen al sinds de oudheid kleurtjes op hun gezicht gebruiken, is er maar weinig wetenschappelijke literatuur over te vinden. Des te meer onderzoek is er gedaan naar de kenmerken waarmee we geboren worden en die we universeel aantrekkelijk vinden: symmetrie, volle lippen, grote ogen, relatief kleine kin en kaak, geaccenteerde jukbeenderen. Tekenen van jeugdigheid en vruchtbaarheid.
De eerste indruk
Etcoff benadrukt, dat of we het nu leuk vinden of niet, we oordelen elkaar als eerste op het uiterlijk, zoals een boek op zijn cover. De eerste indrukken van iemands schoonheid en persoonlijkheid zijn gebaseerd op de uiterlijke verschijning.
Mooie mensen succesvoller
Het is bekend dat mooie mensen, ongeacht ze die eigenschappen bezitten, automatisch worden toegekend: sociale vaardigheden, talent, vriendelijkheid. Men noemt dit fenomeen de Beauty Halo.
In het make-up onderzoek door P & G keek Etcoff hoe verschillende make-up looks verschillende indrukken konden achterlaten over een persoon. De eerste indruk telt, zoals je weet.
Onderzoek naar make-uplooks
Er werd gekozen voor de looks: natural, professioneel, glamourous en sexy. Etcoff kon aantonen dat niet alleen de biologische gezichtskenmerken een impact hebben, maar ook de kleuren waarmee het gezicht is opgemaakt – de look dus.
Sexy = focus op ogen
Bij een sexy make-uplook ligt de focus op de ogen. De sexy look ligt dichtbij de glamourlook. Etcoff benadrukt dat uit het onderzoek duidelijk werd dat bij vrouwen die opgemaakt waren de inschatting van competenties, aantrekkelijkheid en vertrouwen, hoger lag dan bij onopgemaakte vrouwen. Maar er was een verschil met de sexy/glam look ten opzichte van onopgemaakte vrouwen: ook zij werden gepercipieerd als meer competent en aantrekkelijk, maar wel MINDER te vertrouwen!
De laatste twee looks scoorden hoog op aantrekkelijkheid, maar wel met een korte tijdsspanne, ofwel een impact die van korte duur is.
Sexy glam = minder stabiel
Etcoff concludeert dat de sexy glam look er een is die kracht uitstraalt. Vrouwen met een sexy make-uplook werden in een sociale rol gezien als meer uitdagend-sociaal en gezond, maar wel als minder stabiel dan vrouwen zonder make-up. Kenmerken als schoonheid, kracht en dominantie kunnen aan deze looks gekoppeld worden.
Maar hoe zit het met de vrouwen zelf? Ervaren zij zichzelf ook als zodanig wanneer ze deze sexy-glam look dragen? Kreeg hun gevoel van eigenwaarde er een boost van?
Aan deze studie werkten 90 vrouwen mee in de leeftijdscategorien 18-25, 26-39 en 40-55, elk 30. In elke groep zaten 8 negroïde vrouwen, 15 kaukasische vrouwen en 7 latina’s.
Lekker in je vel vandaag?
In het eerste deel van de studie moesten ze tien dagen lang aan het einde van de dag een lijst invullen met vragen hoe goed ze zich vandaag hadden gevoeld over hun kwaliteiten, hoe gewaardeerd en geliefd ze zich hadden gevoeld, en hoe mooi of minder mooi ze zich hadden gevoeld.
Daarna hoefden ze twee dagen niets te doen. De onderzoekers splitsten de groep op in vijf groepen die qua samenstelling allemaal dezelfde indeling hadden in leeftijdsopbouw, sociale status, mentale status.
Controlegroepen: met, zonder of andere make-up
De eerste groep zou totaal geen veranderingen krijgen, het werd de controle groep. Ze mochten hun make-upjes als usual dragen. De tweede groep werd gevraagd make-uploos te gaan. De derde groep kreeg les van een make-upartist en moest tien dagen een andere look gaan dragen, hierbij werd gekozen uit naturel, professioneel/glamourous en sexy.
De drie groepen moesten wederom tien dagen lang vragen beantwoorden over hun gevoel van eigenwaarde. Uit het onderzoek bleek dat de vrouwen die een sexy look droegen vaker positief gestemd waren en minder negatieve gevoelens hadden.
Hoe meer make-up, hoe beter het gevoel
De groep met de pro-glam look voelde zich vaker lekkerder in haar vel, en de vrouwen met de naturel look hadden minder vaak negatieve gevoelens.
Voor alle make-updragende vrouwen gold dat hun gevoel van eigenwaarde omhoog was gegaan. De niet-gebruikers scoorden daarentegen lager in self-esteem, hoewel dat verschil niet echt significant was.
Competenter met kleur
De inschatting van uitvoerende kwaliteiten werd in de groep vrouwen met de sexy en in de groep met de pro/glam look hoger. Ze voelden zich competenter dus.
Etcoff vindt de uitkomsten interessant omdat er onder wetenschappers altijd discussie was of je iemands gevoel van eigenwaarde kunt opkrikken door aan het uiterlijk te werken.
Sterker gevoel van eigenwaarde door uiterlijke verbetering..
Haar onderzoekje zou dit namelijk wel bevestigen. De vrouwen met de powerlooks waren in de ogen van hun collega’s niet alleen in competentie gestegen, de vrouwen ervaarden ook zelf dat ze zich competenter voelden.
Hogere betrouwbaarheidsscore bij minder make-up
Maar voor wie de factor betrouwbaarheid het meest belangrijk is in haar leven en in haar werk, kan beter minder make-up dragen, of zelfs make-uploos door het leven gaan. Het zakenleven is een jungle, daar is de strijd belangrijk. Maar wie in de zorg werkt, kan die sexy look dus wel achterwege laten, denken wij zo…
dr Nancy Etcoff- Lees ook een variant op dit artikel over hoe make-up je carrière beïnvloedt in Marie Claire USA.
- Lees hier de wetenschappelijke publicatie in PLOS uit 2011.
- Lees hier ook een variant op dit artikel en het onderzoek in NY Times uit 2013.
Lees ook deze column van Rona over het zonder make-up op naar buiten gaan, en deze column van Harriet over het dragen van een full make-up in de sportschool.
