De relatie darmflora en huidziekte
Dat een gezonde lifestyle en dieet goed zijn voor je huid weten we wel, maar dat ook je maag- en darmflora alles kan uitmaken voor de gezondheid van je huid is een stuk minder bekend. Deze ‘gut-skin connection’ is een hot topic binnen de dermatologie en de gehele geneeskunde. BeautyJournalist Emma Wagenaar zocht het fenomeen nader uit.
Welke invloed heeft je maagdarmflora?
dr. Bing ThioDe Chinese gezondheidsleer gaat al eeuwen uit van een link tussen wat er zich afspeelt in de maag en darmen en de huid. Maar moderne wetenschap weet nu ook steeds meer huidaandoeningen te verbinden aan maag- en darmproblemen en onderzoeken bevestigen het belang van de ‘gut-skin connection’.
“Maar bij dit verband draait het niet alleen om maagdarmproblemen die huidziektes veroorzaken. Maar om de invloed die je maagdarmflora heeft op de huid”, legt dermatoloog aan de Erasmus MC en expert op dit gebied, dr. Bing Thio, uit.
De eetgewoonten van je dierentuin
“In je maagdarmstelsel woont van nature ongeveer 1,5 tot 2 kilo bacteriën, virussen en schimmels (microbioom). Deze horen daar en veroorzaken – in de juiste balans – geen problemen. Alles wat je eet gaat dwars door deze zogenaamde ‘dierentuin’.
Huidziekte behandelen via bacteriën
De bacteriën reageren op wat je eet; sommigen groeien, sommigen worden geremd. Dit kan resulteren in een overgroei aan een bepaalde bacterie. Dit kan dus ook op je huid zijn, het hoeft niet per se in het lichaam te zijn: in de maag en darmen. Maar tussen huid en maag-darmen is dus wel een hele belangrijke connectie. In beide gevallen reageert je immuunsysteem.
Bij een verkeerde bacteriebalans op je huid reageert niet alleen je huid door een reactie van het immuunsysteem, maar ook je maag-darm kanaal, dat eveneens wordt gealarmeerd door het immuunsysteem. Het kan dus belangrijk zijn om beide wegen (de huid en de maag-darm) mee te nemen in behandeling van het probleem.
“If you want to heal your skin, you have to ‘heal’ your gut”
De altijd hongerige acne-bacterie
Een voorbeeld: “Bij acne speelt de Propionibacterium acnes een grote rol. Deze bacterie heeft iedereen op de huid. Als de talgklier meer talg aanmaakt, dus meer vet, is er meer voedingsgrond voor deze bacterie en groeit de populatie.
De puist als opruimreactie van je immuunsysteem
Dr. Thio: “Als reactie op die verstoorde bacteriebalans komt de Th17-generaal van je immuunsysteem in actie. Deze Th17 is als het ware de bewaker van die eerder genoemde ‘dierentuin’. Deze geeft dan aan zijn ‘soldaatjes’ (neutrofielen) door dat ze bepaalde eiwitten moeten aanmaken die het te veel aan verkeerde bacteriën opruimen. Het resultaat daarvan is – in het geval van de Propionibacterium acnes: pus, oftewel puistjes.
Nieuw medicijn tegen Rosacea
Een ander goed voorbeeld is volgens Dr. Thio rosacea (de altijd rode wangen en neus, soms puistjes en zichtbare adertjes). “De parasiet Demodex (die ook van nature voorkomt in je haar en talgklieren) speelt daarbij een belangrijke rol.
We weten nu dat je, door deze parasiet uit te schakelen rosacea kunt behandelen. In Amerika is er nu een nieuw medicijn: Ivermectine zalf, dat heel goed ingezet kan worden. In Nederland is het helaas nog niet geregistreerd. Eigenlijk is het niet nieuw, het wordt al heel lang ingezet tegen tropische worm- en parasietinfecties en bij schurft. Bij toeval is ontdekt dat het ook tegen rosacea helpt. (Lees er hier meer over.)
Eczeem
Hetzelfde geldt voor de Staphylococcus aureus bij constitutioneel eczeem. Deze bacterie leeft ook op de huid, maar wordt net als de parasiet Demodex gecontroleerd door het immuunsysteem, dat op zijn beurt weer gecontroleerd wordt door het microflora in je maagdarmstelsel. Uiteindelijk is die maag- en darmflora dus super belangrijk.”
De rol van voeding
“Zo snap je dat voeding een belangrijke rol speelt bij een gezonde huidflora en dat het eten van bijvoorbeeld chocolade best invloed kan hebben op bijvoorbeeld acne, omdat de bacteriën die je immuunsysteem beïnvloeden dat lekker vinden. Bij psoriasis kan suiker verergerend werken”, aldus de expert.
Bij ieder mens ziet de bacteriesamenstelling er anders uit
Een belangrijke stap in het aanpakken van huidproblemen is dus onderzoeken of er bepaalde voedingsmiddelen zijn waar je microflora ongunstig op reageert. En dat is heel persoonlijk; ieders ‘dierentuin’ is anders. Het zijn zaken die nog niet wetenschappelijk zijn aangetoond, maar die je volgens de dermatoloog wel serieus moet nemen.
Wat kun je zelf nog meer doen?
“Je kan je nu dus ook voorstellen dat bepaalde probiotica en prebiotica ingezet kunnen worden bij het behandelen van huidproblemen die met het immuunsysteem te maken hebben.
Stap één is dan natuurlijk de bacterie te identificeren die de veroorzaker is. Daar wordt op het moment veel onderzoek naar gedaan.
Daarnaast worden de effecten van bepaalde kruiden, planten en vruchten daarop steeds beter onderzocht, bijvoorbeeld in Zuid-Korea. Zo weten we nu dat lupeol (een stofje in o.a. mangopulp en aloë vera) heel goed werkt bij acne, dat je met het eten van kimchi (gefermenteerde kool en groenten) een droge huid kunt bestrijden en dat de antioxiderende werking van tomaten (lycopeen) belangrijk is tegen huidveroudering.
Daarnaast werkt rode wijn (een glas per dag) heel goed bij ontstekingsziektes zoals acne. Hele normale en goedkope oplossingen,” aldus de dermatoloog.
