Welke Vitamine C is het beste voor je huid?
Er bestaan tegenwoordig veel verschillende producten met Vitamine C. Hoe gebruik je deze nu op de juiste manier? En heeft een Vitamine C product perse een lage pH-waarde nodig? En hoe zit het met Vitamine C derivaten, zoals Magnesium Ascorbyl Phosphate? Welke Vitamine C is nu eigenlijk het beste voor mijn huid?
Terechte vragen, waar we in dit artikel antwoord op geven.
Wat is Vitamine C nou eigenlijk?
Vitamine C is een chemisch stofje (in scheikundige termen: ascorbinezuur) dat van nature in de huid voorkomt. Vitamine C speelt een rol in de productie van collageen. Daarnaast – wanneer je het aanbrengt op de huid – helpt het acne genezen, verhoogt het de barrière functie van de huid en gaat het zodoende vochtverlies tegen, beschermt het tegen UV-straling en voorkomt het ouderdomsvlekjes.
We horen je denken…. “Dat klinkt te mooi om waar te zijn.” En inderdaad. Vitamine C heeft namelijk ook een grote handicap. Het is moeilijk om Vitamine C af te leveren op een manier die stabiel, effectief en niet irriterend is voor de huid.
Verschillende soorten
Er worden tegenwoordig zo’n 7 tot 8 verschillende soorten Vitamine C toegepast in cosmetische producten en er bestaan een HELEBOEL geruchten, mythen en verhalen over hoe deze verschillende soorten werken, hoeveel je er van nodig hebt, in welke formule en samenstelling, enzovoort enzovoort.
Deze geruchten vallen natuurlijk uitsluitend te ontzenuwen met behulp van wetenschappelijke gegevens. Een methode die hierbij goed van pas komt, is de methode van Kligman waarbij drie vragen centraal staan.
Hoe bewijs je dat een anti-aging ingrediënt werkt? De drie vragen van Kligman
- Is er een wetenschappelijk mechanisme dat verklaart waarom het ingrediënt werkt, uitgaand van de scheikundige samenstelling van het betreffende ingrediënt?
- Dringt het ingrediënt diep genoeg door in de huid om zijn werk te kunnen doen?
- Bestaan er praktijkstudies (onder meer blinde studies en vergelijking met placebo materialen), waarmee is aangetoond dat het ingrediënt ook daadwerkelijk werkt, wanneer het op de huid wordt toegepast. Het gaat hierbij om onderzoek met real life mensen, niet met dieren.
Met behulp van bovenstaande drie vragen nemen we nu Vitamine C onder de loep.
Bestaat er een mechanisme dat verklaart hoe Vitamine C werkt?
Het is goed om in gedachten te houden dat Vitamine C – in tegenstelling tot vele andere anti-aging ingrediënten – van nature al in de huid voorkomt. Voornamelijk in de epidermis en in iets mindere mate in de dermis. De rol van Vitamine C in de biologie van de huid is bovendien uitgebreid onderzocht en vastgelegd, zoals bij:
- Bescherming tegen UV-schade: Hoewel Vitamine C natuurlijk geen zonbescherming biedt (denk nu dus niet dat je zonbescherming voortaan achterwege kunt laten, omdat Vitamine C beschermt tegen UV-schade…), beschermt het de huid wel tegen vrije radicale die ontstaan door blootstelling aan UV. Vitamine C reduceert de peroxidatie van lipiden (het proces waarbij de celmembranen worden beschadigd, de eiwitsynthese wordt verstoord en de celfunctie wordt aangetast), gaat het vrijkomen van cytokinen tegen (een molecuul dat een belangrijke rol speelt bij de immuunafweer en roodheid en ontstekingen kan veroorzaken) en beschermt huidcellen tegen afsterven. Of in andere woorden: Vitamine C is in staat om veel van de nadelige gevolgen van blootstelling aan de zon tegen te gaan.
- Verhoging van collageen om rimpels te reduceren: Zoals je weet, is collageenafname de belangrijkste veroorzaker van rimpels. Vitamine C reguleert de samenstelling van collageen door hydroxylering. Dit is de biochemische reactie waarbij een hydroxylgroep (OH) wordt toegevoegd aan een molecuul, meestal onder vervanging van een ander atoom zoals waterstof. Hierdoor wordt collageen stabieler en is het beter in staat de epidermis te ondersteunen.
- Reducering van pigmentatie: Vitamine C reduceert niet alleen de productie van melanine, het reduceert ook de oxidatie – en daarmee verkleuring – van melanine. Ook is Vitamine C in staat het conversieproces van bepaalde organische verbindingen in de huid naar pigmenten ongedaan te maken.
Zoals je ziet, is de eerste vraag van Kligman dus ruimschoots beantwoord. Laten we nu eens kijken naar de verschillende soorten Vitamine C.
Een kleine toelichting… Wanneer hieronder ‘ex vivo’ staat vermeld, betekent dit dat onderzoek met levend weefsel, buiten het lichaam heeft aangetoond dat de aanname correct is. Meestal gaat het om weefsel dat in een laboratorium onder steriele condities is gekweekt. ‘In vivo’ betekent daarentegen onderzoek met proefpersonen. ‘In vitro’ tot slot is de onderzoekstechniek waarbij het te onderzoeken biologische proces in een reageerbuis of laboratoruimglaswerk plaatsvindt. De bekendste toepassing hiervan is natuurlijk in-vitrofertilisatie (IVF). In tegenstelling tot ‘ex vivo’, waarbij weefsel wordt getest, gaat het bij ‘in vitro’ om losse cellen.
LEESTIP! Waarom vitamine C in je skincare regime hoort te zitten. Het wordt hier nog eens extra uitgelegd.
Ascorbinezuur of Ascorbic Acid (AA) (oa. in Pascaud Innovative, lees review en Filorga, lees review)
- In wateroplossing stabiel bij een pH-waarde lager dan 3.5 en volledig stabiel, mits niet in contact met water.
- Penetreert als wateroplossing of als microdeeltjes (ex vivo).
- Geen conversie naar AA nodig. Dat is het immers al.
- Beschermt tegen UV-schade, verhoogt de collageensynthese en reduceert pigmentatie (in vivo).
Kortom, een uitstekende vorm van Vitamine A. Doordat het vaak bij lage pH-waarden wordt toegepast, kan het de huid irriteren.
Sodium Ascorbyl Phosphate (SAP) (lees hier een review over dr Sebagh)
- Stabiel bij pH 7.
- Er bestaan slechts enkele onderzoeken met dieren (ex vivo), waarmee wordt aangetoond dat het de huid penetreert.
- Er bestaat geen informatie dat SAP door de huid kan worden omgezet in AA.
- Beschermt tegen UV-schade (in vivo) zij het in mindere mate dan AA, verhoogt de collageensynthese (in vitro) zij het in mindere mate dan MAP en reduceert pigmentatie (in vivo).
Magnesium Ascorbyl Phosphate (MAP) (lees hier een review over Paula’s Choice)
- Stabiel bij pH 7.
- Penetreert de huid (ex vivo met dierlijk weefsel).
- Kan worden omgezet in AA (in vitro).
- Geen informatie over bescherming tegen UV-schade beschikbaar, verhoogt de collageensynthese op gelijke wijze als AA (in vitro) en reduceert pigmentatie (in vivo).
Ascorbyl Palmitaat (AA-PAL) (Lees hier een review over hannah Opulence)
- In wateroplossing stabiel bij een pH-waarde lager dan 3.5 en volledig stabiel, mits niet in contact met water.
- Penetreert de huid, mits toegepast in de juiste productformulering (in vivo met dieren).
- Geen informatie beschikbaar over de conversie naar AA.
- Beschermt tegen UV-schade (in vivo met dieren), verhoogt de collageensynthese (in vitro) zij het in mindere mate dan MAP en geen informatie beschikbaar over het effect op pigmentatie.
Ascorbyl Tetra-Isopalmitate (VC-IP)
- Stabiel bij een pH-waarde lager dan 5.
- Penetreert de huid beter dan MAP (ex vivo)
- Kan worden omgezet in AA (in vitro).
- Beschermt tegen UV-schade (in vitro), verhoogt de collageensynthese (in vitro) en reduceert pigmentatie (in vivo).
Ascorbyl Glucoside (AA-2G)
- Penetreert de huid (in vitro).
- Kan worden omgezet in AA (in vitro).
- Beschermt tegen UV-schade (in vivo) zij het minder effectief dan SAP, verhoogt de collageensynthese (in vitro) en reduceert pigmentatie (in vitro).
Ascorbyl 2-Phosphate 6-Palmitate (APPS)
- Stabiel bij pH 7.
- Penetreert de huid (in vivo met dieren).
- Kan worden omgezet in AA (in vitro).
- Geen informatie beschikbaar over bescherming tegen UV-schade en het effect op de collageensynthese.
- Reduceert pigmentatie (in vivo).
3-O-Ethyl Ascorbate (EAC) (oa. te vinden in Novexpert, lees review)
- Geen informatie beschikbaar over de stabiliteit en de conversie naar AA.
- Penetreert de huid beter dan AA-2G (ex vivo met dierlijk weefsel).
- Geen informatie beschikbaar over bescherming tegen UV-schade en het effect op de collageensynthese.
- Reduceert pigmentatie (in vivo).
We kunnen ons voorstellen dat het je nu duizelt. Daarom een paar praktische tips die je kunt gebruiken bij het uitkiezen van een Vitamine C product.
Tip 1: Ga voor Ascorbinezuur (AA)
Deze vorm van Vitamine C komt van nature al voor in de huid, hoeft niet meer door de huid te worden omgezet en werkt op alle vlakken (UV, collageen en pigmentatie). Dit betekent echter niet dat alle producten met AA een goede keuze zijn. Dat brengt ons op de volgende tip…
Tip 2: Concentreert op de concentratie
De optimale absorptie van de Vitamine C door de huid vindt plaats bij een concentratie van 20%. Hogere concentraties hebben zelfs een nadelig effect op de opname door de huid. Plus hogere concentraties zullen de huid sneller irriteren.
En lager dan? Paula Begon van Paula’s Choice heeft als stelregel dat de concentratie tussen 0.3% en 10% dient te liggen. 0.3% is natuurlijk wel heel wat anders dan het optimale percentage van 20%, maar voorkomt irritatie. Opbouwen is natuurlijk ook een optie. De meeste mensen verdragen een concentratie tussen 10% en 15% zonder al teveel problemen.
Tip 3: Pas op met water
AA oxideert zodra het in contact komt met water, waardoor het effect van de Vitamine C afneemt. Kijk daarom altijd goed op de INCI-lijst van een product. Hoe lager water op de lijst staat, hoe beter het effect van de Vitamine C op je huid. Meestal kom je dan uit bij serums.
Tip 4: Kies voor een lage pH
Zoals je hierboven hebt gezien, zijn sommige vormen van Vitamine C alleen stabiel bij een lage pH-waarde. Kies dus voor een product met een lage pH. Overigens is pH alleen relevant bij producten die water bevatten. Deze tip is dus minder relevant bij watervrije formules.
Tip 5: Let op de verpakking
Kies voor een verpakking die er voor zorgt dat er geen licht en lucht bij de Vitamine C kan komen, bijvoorbeeld een pompflacon. Vermijd plastic tubes, tenzij je zeker weet dat ze zijn voorzien van een beschermlaagje dat moet voorkomen dat zuurstof tot het product kan doordringen.
Bonus tip: Haast je niet!
Nadat je een product met Vitamine C hebt aangebracht, is het verstandig even te wachten totdat het product helemaal door de huid is geabsorbeerd. Dit om te voorkomen dat de Vitamine C een chemische reactie aangaat met een ander ingrediënt, voordat het überhaupt in je huid terecht is gekomen.
