Waar spieren verdwijnen komt vet terug, zorgelijk?

05:15 - 03:09
luistertijd 05:15 - leestijd 03:09

Hanny Roskamp: bang voor spierkracht verlies door Botox

In dit artikel geeft Hanny Roskamp, auteur van het boek ‘Check je houdbaarheid’ haar visie op botox.

Een botoxprikje halen is voor veel mensen bijna net zo normaal als je haar laten verven. Botox is onschuldig, het wordt binnen een paar maanden afgebroken in het lichaam, zeggen cosmetisch artsen. Maar blijft dat overeind nu nieuw onderzoek erop wijst dat botox huidverslapping in de hand kan werken?

Botox is een gifstof

Botox is een van de sterkste gifstoffen die we kennen. Het werkt tegen rimpels, omdat het de zenuwen verdooft. Daardoor kunnen we geen al te gekke bekken meer trekken en door de ontspanning van de huid die daarvan het gevolg is, worden rimpels minder zichtbaar. Maar botox wordt ook vrij makkelijk afgebroken, dus na verloop van tijd is het business as usual: het gevoel in de zenuwen komt weer terug en daarmee de rimpels en gekke bekken. Maar kunnen we ongestraft botox inzetten? Of zijn er op de lange termijn consequenties voor de spieren en de onderliggende weefsels?

Teveel botox kan leiden tot een ‘botoxsnuit’.

Spierverlies

Wij weten dat het spierweefsel van mensen die verlamd zijn, of die langdurig in bed liggen, ernstig atrofieert (wordt afgebroken). Zou dat effect ook kunnen optreden in de huid? Onderzoek van de Canadese biomechanicus Rafael Fortuna bij proefdieren laat zien dat al snel na het zetten van een botoxprik spierverlies optreedt. ‘Mijn onderzoek is gedaan met relatief hoge dosis, maar andere studies laten zien dat zelfs bij de lage dosis voor cosmetische doeleinden spierverlies optreedt.’

Kan botox dan kwaad?

Het slechte nieuws is dat het verloren spierweefsel vervangen wordt door vet, vult Fortuna aan. Bovendien liet een van zijn studies zien dat zelfs een jaar na een botoxinjectie het aangedane spierweefsel zich nog niet had hersteld. Fortuna beaamt dat dit erop kan wijzen dat je gezicht op de lange termijn gaat hangen door botox. ‘Om eerlijk te zijn denk ik dat je beter af bent zonder botox. Het is en blijft een gif en we weten niet welke gevolgen het heeft als je het langdurig gebruikt, ook al gaat het om kleine dosis. Het mantra dat ‘botox geen kwaad kan’ moet hoognodig worden bijgesteld.’

We raadplegen een Nederlandse expert

Catharina Meijer, cosmetisch arts en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Cosmetische Geneeskunde (NVCG) en tevens expert bij BeautyJournaal vindt de bevindingen van Fortuna geen reden om alarm te slaan. “Mijn collega’s zullen dit niet bevestigen. Dan hadden we de negatieve gevolgen al veel vaker moeten zien. Natuurlijk, ‘if you don’t use it you loose it’ en dat geldt zeker voor zenuwcellen en spiercellen. Dat is wel een reden om hier aandacht aan te besteden.”

We raadplegen Catharina Meijer, cosmetisch arts en voorzitter van de NVCG.

Fijne spiertjes

Meijer: “Maar ik denk dat de fijne spiertjes die wij aanprikken, de kans niet krijgen om te atrofiëren. Zodra de botox is uitgewerkt, gaat iemand de spier weer gebruiken.” Is dat laatste juist? Veel mensen halen een nieuwe injectie als hun fronsjes of kraaienpootjes terug dreigen te komen.

Risico op ‘botoxsnuit’

En is de verslapping die volgens Fortuna optreedt misschien een verklaring voor de gewraakte ‘botoxsnuit’? Meijer: “Nieuwe cliënten zijn hier allemaal bang voor, want de uitwassen vallen op. Maar het is bij botox juist niet de bedoeling dat het opvalt. Zorgvuldig behandelen is dan wel de kunst, goed weten op welke plekken en hoeveel je prikt.

Dat is meteen het probleem met de vele charlatans. Bij hen zie je vooral de uitwassen, omdat ze er niet verantwoord mee omgaan. Hetzelfde geldt overigens voor fillers.”

Trainen tegen hangwangen

Shisheido deed onlangs onderzoek naar het hangen van de gezichtshuid. Een groep vrouwen kreeg 4 weken lang de opdracht te oefenen met hun gelaatsspieren (gezichten trekken). Na afloop van deze 4 weken werden meetbare verbeteringen vastgesteld. Shiseido’s onderzoek lijkt erop te wijzen dat het trainen van de gelaatspieren – zoals bijvoorbeeld met gezichtsyoga – de gezichtshuid jong kan houden en met name het gevreesde ‘hangen’ kan voorkomen.

Stimulatie van de fibroblasten

De oefeningen bleken de fibroblasten (soort huidcellen) te stimuleren waardoor de structuur die de huid verankert aan de onderhuidse lagen werd hersteld. Deze structuur bestaat uit collageen en elastine die – anders dan normaal – een verticale positie innemen. Shiseido hoopt verder met zoethoutextract een ingrediënt te hebben gevonden, die hetzelfde resultaat geeft, zonder dat je eindeloos hoeft te oefenen.

Check je houdbaarheid!

Hanny Roskamp is wetenschapsjournalist en samen met Pim Christiaans schrijver van Check je houdbaarheid, een anti-aging boek, waarin aandacht wordt besteed aan het groeiende aantal mogelijkheden om zelf je lichaam te testen. Koop het geweldige boek hier online!

Lees ook