Francis Wu: voeding bij acne, psoriasis, huidkanker en rosacea

Dermatoloog Francis Wu

Dermatoloog en BeautyJournaal expert, Francis Wu, duikt in de literatuurstudies om te kijken of er degelijke aanwijzingen zijn om voeding preventief in te zetten bij huidaandoeningen. Hier komen zijn bevindingen:

‘Als dermatoloog wordt mij vaak de vraag gesteld of er een verband bestaat tussen voeding en een huidaandoening. We kennen de relatie tussen vitamine C gebrek en scheurbuik, te weinig ijzer kan bloedarmoede, nagelafwijkingen of jeukklachten veroorzaken en zink deficiëntie kan tot vertraagde wondgenezing leiden. Er zijn de laatste jaren meer onderzoeken naar huidziekten zoals acne, huidkanker, psoriasis, eczeem, rosacea en de invloed van voeding gedaan.

Acne

Lang hebben dermatologen op basis van eerdere onderzoeken de relatie tussen ‘slecht’ dieet en acne ontkent. Maar de meest recente onderzoeken tonen aan dat er sterke aanwijzingen zijn dat melk, onevenwichtige vetzuren en koolhydraatrijk voedsel acne kan verergeren.

Groeihormoon in melk dat de talgklier stimuleert

De hormonen van koeien in melk heeft mogelijk een comedogeen (talgklier verstoppende stof) effect. Er wordt aangenomen er in melk een stof zit die de talgklier stimuleert. Dit is de insuline gelijkende groeifactor 1 (IGF-1). Het niveau van deze stof in het menselijk lichaam stijgt toch al tijdens de puberteit, onder invloed van de groeihormoon, en en dat loopt gelijk op met de verschijning van acne.

Teveel omega-6 vetzuur stimuleert ontstekingen

In Westerse diëten is vaak een tekort aan omega-3 en de voorloper hiervan, αLA. In een doorsnee Westers dieet kan de verhouding omega-6 ten opzichte van omega-3 vetzuren wel 10:1 tot 20:1 zijn, tegenover een verhouding van 3:1 tot 2:1 in niet-Westerse diëten of bij niet-geïndustrialiseerde volkeren. Er wordt gedacht dat omega-6 vetzuren hogere ontstekingsbevorderende effecten hebben. Ze worden dan ook geassocieerd met de ontwikkeling van acné. Aan de andere kant wordt de inname van grote hoeveelheden omega-3 vetzuren geassocieerd met de afname van ontstekingsfactoren.

Oppassen met snel verteerbare koolhydraten

Dan is er nog de glycemie: de hoeveelheid snelverteerbare koolhydraten in voeding die de bloedsuikerspiegel laat stijgen, kan van invloed zijn op het uitlokken van acné vulgaris. Een dieet dat gebaseerd is op producten met een hoge glycemische index (witbrood, witte rijst, gewone pasta, koek en snoep, etc) leidt tot een verhoogde insuline productie (hyperinsulinemie). Een verhoogd insulineniveau stimuleert de afscheiding van androgenen (mannelijke hormonen) en veroorzaakt een verhoogde talgproductie, wat een fundamentele rol speelt in het veroorzaken van acné vulgaris.

Invloed van chocolade is niet bewezen

Voorzover staat chocolade niet op de acne stimulerende voedingslijst.

Huidkanker (niet melanoma huidkanker BCC en SCC)

Niet-melanoma huidkanker zoals basaalcelcarcinoom (BCC) en plaveiselcelcarcinoom (SCC) zijn de meest voorkomende vorm van kanker.

Lycopeen, rijkelijk aanwezig in tomatenpuree

Er is onderzocht of een dieet, rijk aan groenten en fruit, een algemene bescherming tegen deze huidkankers kan bieden. Enkele studies toonden aan dat bepaalde voedingsstoffen sommige effecten van foto carcinogenese (transformatie van gewone cellen naar kankercellen door uv-straling) verminderden. In een gerandomiseerde studie bleek de inname van tomatenpuree, dat rijk is aan lycopeen, de huid te beschermen tegen effecten van uv-straling zoals roodheid en DNA-schade.

De oranje kleurstof uit wortels

Andere studies hebben aangetoond dat inname van bètacaroteen en lycopeen, in wortels en tomaten, kunnen beschermen tegen UV-gemedieerde schade.

Onderzoeken bij mensen leveren tegenstrijdige resultaten wanneer er specifiek voor huidkanker werd onderzocht. Zo ondersteunen over het algemeen de onderzoeken naar het gebruik van antioxidanten supplementen de preventie van huidkanker niet.

Weinig wetenschappelijk bewijs voor bescherming van antioxidanten supplementen tegen ontstaan huidkanker

Een gerandomiseerde studie vond dat het gebruik van een antioxidanten supplement bestaande uit vitamine C, vitamine E, bèta-caroteen, selenium en zink geen invloed had op de incidentie van basaalcel- en plaveiselcelcarcinoom (BCC en SCC).

In een 12 jaar durende onderzoek onder meer dan 22.000 mannelijke artsen, had 50 mg bètacaroteen supplement geen invloed op de ontwikkeling van een eerste basaalcel- en plaveiselcelcarcinoom.

Een studie toonde verhoging risico plaveiselcelcarcinoom aan door slikken selenium

Een andere gerandomiseerde studie toonde aan dat seleniumsuppletie niet effectief is in het voorkomen van basaalcelcarcinoom, maar het risico van plaveiselcelcarcinoom verhoogt.

Psoriasis

Het is aangetoond dat patiënten met psoriasis vaak ook last krijgen van andere aandoeningen zoals obesitas, diabetes, hypertensie (verhoogde bloeddruk) en dyslipidemie (verhoogde waarden van totaal-cholesterol, LDL-cholesterol, triglyceriden en een verlaagd HDL-cholesterol) en dat ze daarmee ook meer risico lopen op het krijgen van hart- en vaatziekten.

Meer kans op suikersuikte

Een analyse van 27 verschillende observationele studies wees uit dat psoriasis geassocieerd is met zowel een verhoogde kans op als het inderdaad krijgen van suikerziekte.

Meer kans op verhoogd cholesterol

Uit een een overzicht van 25 observationele studies, met meer dan 265.000 psoriasispatiënten, blijkt dat psoriasiseen grotere kans geeft op dyslipidemie (verhoogd cholesterol). De aanwezigheid van psoriasis alleen is een onafhankelijke risicofactor voor hartinfarct.

Dieet om risico hart- en vaatziekten bij psoriasis patiënten te verminderen

Het is zeer zinvol om dieetadviezen te geven aan patiënten met psoriasis om de risico’s van hart- en vaatziekten te verminderen. Er is aangetoond dat bepaalde voedingsstoffen zoals groenten en fruit, onbewerkte granen en omega-3-vetzuren (in vette vis, lijnzaadolie, walnoot en soja olie) en minder omega-6-vetzuren juist vaatontstekingen, een risicofactor van psoriasis patiënten, verbeteren.

Glutenvrij

Veel psoriasispatiënten vertonen een verhoogde gevoeligheid voor gluten en hun symptomen verbeteren bij een glutenvrij dieet.

Atopisch eczeem

Atopisch eczeem en voedselallergieën zijn sterk met elkaar gecorreleerd en soms ook de oorzaak van eczeem. De meest voorkomende voedingsstof-triggers zijn melk, eieren, tarwe, soja, noten en zeevruchten. Deze stoffen kunnen een acute type 1 IgE gerelateerde reactie geven na inname. Binnen enkele minuten tot uren kan er een eczeem uitbarsting plaatsvinden.

Jeuk en galbulten

In 40-60% van de gevallen is een IgE gerelateerde voedingsallergie. Dit gaat gepaard met jeuk en galbulten, zonder eczeem. Naast huid kunnen er ook keel-, maagdarm- en hartklachten ontstaan.

Bij klachten na 48 uur is voedselintolerantie vaak niet duidelijk

Ook kunnen na 48 uur nog klachten ontstaan. Denk aan roodheid, schilferingen en jeukklachten. Deze zijn dan meestal niet gerelateerd aan IgE, de relatie met voeding is dan ook onduidelijk.

Overgevoeligheid voor meerdere voedingsstoffen tegelijk komt vaker voor

In een studie naar voedselintolerantie voor koemelk, kippenei, tarwe en soja bij 106 kinderen met atopisch eczeem, werd een eczemateuze reactie voor 1 voedingsstof bij 6% van de kinderen waargenomen. Bij 21% van de kinderen ontstond een eczeemreactie als gevolg van een gecombineerde voedingsintolerantie.

De ene stof kan een overgevoeligheid voor de andere stof uitlokken

Het kan nog ingewikkelder. Want een overgevoeligheid voor een parfumstof als perubalsem kan na het eten van tomaten, bessen, kersen, of kanaal je eczeem zo maar laten opflammen. Ook zijn er kruisreacties mogelijk met anderen stoffen. Zoals in geval van perubalsem met benzoëzuur, eugenol, kaneelzuur, benzoïne, tolubalsem, houtteer, terpentijn, propolis en storax (hars).

Het nut van pre- en probiotica

Prebiotica (een verzamelnaam voor onverteerbare koolhydraten en voedingsvezels) geven atopisch eczeem verlichting. Prebiotica zit in brood, fruit, groente, graanproducten en peulvruchten. Ook probiotica wordt als positief aangeschreven (goede darmbacteriën) in een Cochrane-review in 2013. Vier onderzoeken met 1428 kinderen toonde verminderde atopische dermatitis aan na van prebiotische supplementen.

De Lactobacillus

In een meta-analyse van 16 studies werd aangetoond hoe gunstig probiotica waren voor mensen met gewone eczeem klachten als voor mensen met een zeer verhoogd risico op eczeemklachten. Specifiek toonde een subgroepanalyse aan dat Lactobacillus en Lactobacillus met Bifidobacterium ook beschermend kunnen zijn tegen atopische dermatitis. Echter de optimale dosis, welk type bacteriën en behandelduur met probiotica is nog onduidelijk.

Rosacea

Rosacea is een chronische huidaandoening waarbij de roodheid in het gezicht doorgaans niet vanzelf verdwijnt. Ook is de neus vaak rood, gezwollen en vol met puistjes, de zogenaamde “drankneus”. Het is daardoor een cosmetisch storende huidziekte.

Pas met likeur en witte wijn

Een recente studie onderzoek bij 82.737 Amerikaanse vrouwen blijkt echter dat alcohol het risico op rosacea verhoogt. De onderzoekers zochten uit of het verschil maakte wat de vrouwen dronken. De grootste boosdoeners bleken witte wijn en likeur.

Meer dan 5 glazen per week geeft een verhoogd risico van 49% bij vrouwen!

Onderzoekers hebben vastgesteld dat eén tot drie glazen per maand het risico op het ontwikkelen van rosacea met 14 procent verhoogt. Het drinken van vijf of meer glazen witte wijn per week verhoogt de risico met 49 procent. Rode wijn en bier lijken een veilig alternatief te zijn. Bij mannen is het niet onderzocht.

Toenemende aandacht voor de darm-huid connectie

De invloed van voeding is een onderbelicht item in de behandeling van bepaalde huidaandoeningen. Gelukkig zijn er meer studies die hierop focussen. Een nieuwe manier van kijken is de skin-gut axis, oftewel huid-darm as. De invloed van darmbacteriën en de huid krijgt steeds meer aandacht. Darmbacteriën reageren op je voeding en een dysbalans van goede bacteriën door slechte eetgewoonten hebben invloed op het immuunsysteem. Dat heeft gevolgen voor je huid en darmen.

Francis Wu is werkzaam in het Dermatologisch Centrum Maarssen en Vechtstreek, eigenaar van Shape Aesthetics BV voor cosmetische dermatologische anti-aging consultatie & behandeling en mede-oprichter Cosmeceutics BV voor zijn huidverzorgingslijn Iconic Elements.

Heb jij een vraag aan Francis Wu over je huid? Stuur hem naar het contactformulier van BeautyJournaal ovv Francis. Je krijgt altijd persoonlijk antwoord.