Onze kijk op een mooie gezonde huid is volop in beweging. Stonden de afgelopen decennia in het teken van anti oxidanten, peptiden, hyaluronzuur en zuren, nu is het tijdperk van de probiotica aangebroken.
Met probiotica (goede bacteriën) kunnen we, zo blijkt, de enorme hoeveelheid bacteriën die in en op ons lichaam zitten, in de juiste balans houden. Die balans is nodig om ons gezond te houden.
Onze tweede hersenen
Onze bacteriehuishouding wordt ook wel het microbioom genoemd. De meeste bacteriën bevinden zich in de darmen. De laatste tijd blijkt uit onderzoek dat deze darmbacteriën zelfs communiceren met ons brein. Het neurale netwerk rond de darm is echt heel uitgebreid en wordt daarom terecht onze tweede hersenen genoemd. Niet gek overigens, want wij mensen zijn eigenlijk meer microbe dan mens.
Duizelingwekkend aantal genen in onze bacteriën
Slechts 43% van onze cellen is menselijk. De rest van ons lichaam bestaat uit de bacteriën, virussen en schimmels We hebben zo’n 20.000 menselijke genen. Maar ons microbioom heeft tussen de 2 en 20 miljoen genen. Lees ook dit fascinerende artikel van de BBC waarin wetenschappers zich afvragen hoe ‘menselijk’ wij eigenlijk zijn.
Waarom gezondheid schoonheid wordt
Onze hang naar gezondheid als schoonheidsideaal komt niet uit de lucht vallen. We worden steeds ouder en we willen lang gezond en fit blijven. Dit wordt belangrijker dan alleen een rimpelloos uiterlijk.
Een gezond lichaam en een fitte uitstraling wordt mogelijk gemaakt door technologische innovaties, voortschrijdend medisch inzicht, onze zorgen over het milieu en de impact daarvan op onze gezondheid en daarmee samenhangend: de vorming van nieuwe, andere waarden.
BeautyJournaal’s Monique is er na 24 jaar als beautyjournalist wel uit: ‘Moderne beauty is je huid gezond en weerbaar houden, en uitgebalanceerde voeding tot je nemen, zorgen voor ontspanning, voldoende goede slaap en beweging.’
Het is fascinerend om te zien hoe dominant de rol van onze bacteriehuishouding aan het worden is in de voorlichting over gezond leven en stralende looks. Op internationale beautybeurzen en congressen staat het microbioom hoog op de lezingen-agenda.
Sterkere huid door gevarieerde bacteriehuishouding
Het blijkt dat we met het in stand houden van een evenwicht tussen slechte en goede bacteriën op de huid, ook de weerstand van de huid in balans kunnen houden. Een weerbare huid met een goede barrière is beter gewapend tegen verouderingsinvloeden en tegen huidaandoeningen waaronder eczeem.
Het probleem met cleansers
Punt van aandacht is het in kaart brengen van alle bacteriestammen die op de huid leven en hoe je deze kunt beïnvloeden. We weten bijvoorbeeld dat krachtige huidreinigingsmiddelen ook de bacteriehuishouding kunnen verstoren.
Oppassen met conserveringsmiddelen
Ook de bekende conserveringsstoffen als paraben en phenoxyethanol in cosmetica hebben een negatieve invloed op ons huid-microbioom. Ze doden alle bacteriën, zowel in het product (het meest belangrijk), maar ook op de huid, en op de huid dus ook de goede bacteriën! Deze conserveerstoffen maken geen onderscheid.
Probiotica in je skincare
Het is al mogelijk om producten te maken waarin levende bacteriën zitten. Vooral gevoelige, kwetsbare huiden zouden er baat bij kunnen hebben. En de gevoelige huid – daarvan roepen steeds meer mensen dat ze die hebben!
Probioticadrankjes werden in Japan al in 1935 gedronken
Een van de mooiste en oudste verhalen over het gebruik van probiotica is van Yakult. In Japan is er een hele gezondheidscultus rond het gebruik van gefermenteerde producten waaronder dit drankje met de bacteriestam Lactobacillus casei Shirota, vernoemd naar de Japanse wetenschapper die het drankje met deze bacterie ontwikkelde, Minoru Shirota.
Het wordt sinds 1935 vermarkt. Sinds de jaren ’70 is er ook cosmetica van Yakult. Hier in zit de Shirota Essence, een extract van het resultaat van een fermentatie met lactobacillen.
Mooie huid door flesjes om te spoelen….
Men kwam erachter dat de mensen die de aanvankelijk glazen flesjes omspoelden en schoonmaakten, hele zachte handen kregen ervan.
Inmiddels worden de bacteriën ingezet om op volstrekt natuurlijke wijze peptiden, aminozuren en hyaluronzuur te produceren voor huidverzorgingsproducten, volgens een fermentatieproces – juist datgene waarin bacteriën ook zo goed zijn!
- Mocht je Japans kunnen lezen: op deze Japanse website tref je een overzicht van alle cosmeticamerken die Yakult heeft
Drankjes worden aan de deur bezorgd
Deze producten worden alleen in Japan verkocht, onder de namen Revecy en Parabio, via schoonheidsspecialisten die men Yakult Beauty Advisors. De voedingsmiddelen worden door Yakult Ladies verkocht. Deze inmiddels beroemde dames gaan van deur tot deur en spelen een grote sociale rol, vooral voor oudere mensen.
Yakult maakte daar onlangs ook deze prachtige kleine film over, die je echt even moet bekijken. Zo mooi gemaakt…
Het begon allemaal met een Yakult Lady in Koriyama in Fukushima, Japan. Ze besloot op eigen gelegenheid Yakult producten te gaan bezorgen bij alleenwonende ouderen nadat ze had gehoord dat er iemand zomaar was overleden zonder gemist te worden.
Hoe een voedingsmiddel een sociale rol krijgt
Inmiddels worden deze speciale Yakult Lady bezoeken in heel Japan gedaan. Sinds maart 2017 zijn er zo’n 3090 Yakult Ladies actief die met elkaar op regelmatige basis meer dan 41000 ouderen bezoeken. Ze doen dit op aanvraag van circa 130 lokale gemeenten en andere instellingen in Japan.
Dermatologen van Aziatische origine zijn trendsetters
Vooral dermatologen van Aziatische komaf maken zich momenteel sterk in ons land voor een veranderde kijk op voeding in relatie tot huidziekten. Zij zijn die voorhoede die een beweging op gang hebben gebracht om met behulp van veelal Japanse en Koreaanse studies om aandacht aan het microbioom in onze darmen te gaan geven.
De gezondheidsvoordelen van natuurlijke fermentatie
Hoe diverser dat microbioom is in samenstelling met een goede balans tussen de goede en slechte bacteriën, hoe gezonder je kan zijn! Producten die op natuurlijke wijze gefermenteerd zijn, dus met levende bacteriën, dragen daar aan bij. Lees nog maar eens wat artsen Francis Wu en Bing Thio op BeautyJournaal erover schreven.
Inmiddels verdiepen ook grote cosmetica- en grondstofproducenten voor cosmetica, zoals L’ Oréal en Givaudan zich er in. In deze Oosterse landen kan men ook bogen op eeuwenoude kennis over voeding, met name de gefermenteerde voeding, waarmee producten ook langer houdbaar gemaakt kunnen worden en een bijzondere smaak aan het eten geven.
Japanners leven in een zogenaamde Blue Zone
Het is de laatste jaren ook bekend geworden dat bijvoorbeeld Japanners uitzonderlijk oud worden, en dat er over de wereld verspreid meerdere volken leven die bovengemiddeld oud worden.
De wetenschap heeft hun leefgebieden gekarakteriseerd als Blauwe Zones en er zijn bijzondere boeken over geschreven. Japanse mannen worden gemiddeld 80.79 jaar oud en de vrouwen 87.05.
In Azië zou dat vooral te danken zijn aan de variatie aan bacterien in voeding, door het veelvuldig fermenteren. Bovendien is Aziatische voeding arm aan zuivel- en roodvlees producten en suiker – allemaal triggers voor juist een probleemhuid. Lees er ook hier meer over.
In de Japanse keuken zijn vooral beroemd:
- Miso (gefermenteerde sojabonenpasta) en
- katsuo bushi (gestoomde gefermenteerde en gedroogde bonitovis) voor de soep die minstens 1x daags gegeten wordt. Miso bevat veel eiwit, vitamine B en glutaminezuur.
- Ook sojasaus, sake (rijstwijn) en azijn zijn geliefd, allemaal met fermentatie tot stand gebracht, net zoals ingelegde groenten als rettich, knolraap, Chinese kool, gember, aubergine en komkommers. Ze zitten vol vitamine A, B-complex, C en verschillende mineralen.
Voor het inleggen heb je met name zout, miso, sojasaus, azijn, rijstzemelen en sakedroesem (bezinksel) nodig. Daarna moet het, afhankelijk van de soort groenten, een bepaalde tijd fermenteren in een pot met een deksel.
Elke familie een eigen bacterie stam
Vroeger ontwikkelden families hun eigen manier van fermenteren. Ze gebruikten steeds dezelfde bacteriën, door van elke hoeveelheid gefermenteerd voedsel een deel te bewaren en weer toe te voegen aan een nieuwe hoeveelheid die gefermenteerd moest worden. Zo onstonden er generaties ‘huisbacteriën’, die zelfs met de bruid meegingen naar haar nieuwe familie.
- Dermatoloog Bing Thio is enthousiast over het eten van kimchi (gefermenteerde kool en groenten) waarmee je een droge huid kunt bestrijden. Lees er hier meer over.
Ik ben fan van Yakult
Ik ben een enthousiast gebruiker van Yakult. Ik vind het fantastisch om te zien hoe de aandacht voor ons microbioom nu zo’n vlucht neemt in het kader van gezondheid & beauty. Er is een gigantische wereld nog te ontdekken, maar nog mooier vind ik het dat in het oude Japan de kennis al lang aanwezig was en het middel ook.
De scepsis voorbij
Lange tijd werd er hier in het Westen sceptisch naar gekeken, maar er is zoveel wetenschappelijk onderzoek voor handen en nu steeds meer medische influencers ook het licht zien, krijgt het eindelijk het nog grotere draagvlak dat het ook verdient!
De inhoud van dit artikel is mede tot stand gekomen in samenwerking met Yakult. De beelden zijn afkomstig van Yakult en van BeautyJournaal.