Dat de beauty industrie al lang het imago van make-uppen en een beetje vet en vocht smeren overstegen is voor het lekkere gevoel, getuigt ook het feit dat een serieuze universiteit als Harvard in Amerika cosmetica en toepassingsmogelijkheden onder de loep neemt.
Lekker nuchter naar skincare kijken
Het leuke hierbij is dat dat vrij is van marketingsausjes. Er wordt lekker ‘droog’ naar het onderwerp gekeken. Zoals nu naar vochtvasthoudende crèmes: werken die wel bij een droge huid, zoals wordt aanbevolen, wat zeggen de wetenschappelijk gepubliceerde studies? Lees mee, met de bril van een onderzoeker op..
Ja, het kan..
Veel claims en mysterieuze ingrediënten zijn tamelijk dubieus vinden de wetenschappers van deze prestigieuze universiteit, maar door water vast te houden kan een moisturizer een droge huid wel degelijk zacht, glad en soepel maken.
Geen medische aandoening, wel ongemak
Medisch gezien is een droge huid geen probleem, al kan het in een enkel geval gebeuren dat barsten en kloven geïnfecteerd raken en gaan ontsteken. Het echte probleem is echter het ongemak; een droge huid kan gevoelig zijn, zelfs pijn doen, en bezorgt je veel jeuk. Een droge huid is rood en ruw, schilfert en ziet er, kortom, niet heel fraai uit.
Weinig bewijs, maar wel lekker
Een droge huid is niet bepaald een genegeerd probleem: er zijn werkelijk honderden crèmes voor de droge huid op de markt. Ze worden verkocht als ‘moisturizers’, wat eerder een marketingterm is dan een medische of wetenschappelijke.
Het werkt en het is zoeken naar iets dat niet glimt
Ondanks de kleurrijke ingrediënten en pseudowetenschappelijke verhaaltjes zijn deze crèmes toch erg effectief bij het behandelen van een droge huid. Om één simpele reden: ze geven de huid een beetje extra water en bevatten vet dat dat water vasthoudt. Als een moddervette huid geen probleem was, konden we, net als onze grootouders, weer gewoon vaseline gebruiken.
Sponsjestechnologie van hyaluronzuur
De belangrijkste reden dat er wekelijks nieuwe moisturizers op de markt komen is dat het heel nauw luistert hoe het op jouw huid voelt. Het is een delicate balans tussen vet en droog, soepel en zacht.
Zo bevatten veel moisturizers nu bevochtigers: een soort kleine sponsjes die water opzuigen en vasthouden, waardoor er wat minder vet aan de formule hoeft te worden toegevoegd. Hiermee wordt bedoeld: hyaluronzuur.
Het goede nieuws is dat je eigenlijk geen verkeerde moisturizer kunt kopen. Ze helpen allemaal goed tegen een droge huid. Kies er gewoon een waarvan de textuur en de geur je bevalt, en gebruik die vervolgens regelmatig.
Wat je verder kunt doen als je een droge huid hebt
- Zet de thermostaat wat lager; hoe warmer de lucht, hoe droger de lucht.
- Gebruik een luchtbevochtiger, het helpt echt. Heb je een goed geïsoleerd huis, pas dan op: het vocht kan in de muren of het meubilair trekken en dat wil je niet.
- Neem een warme douche of bad, zeker niet heet! Heet water spoelt het laagje vet op je huid, dat het vocht vasthoudt, weg. Een beetje badolie kan ook helpen. Voeg het toe aan het badwater of smeer jezelf er mee in voordat je in bad of onder de douche stapt.
- Gebruik een milde reiniger.
- Draag niet al te strakke kleding; kleding die steeds tegen de huid schuurt kan de huid uitdrogen.
- Bescherm je huid tegen kou en wind, want die kunnen je huid flink uitdrogen. Draag dus lekker warme kleren en vooral ook wanten of handschoenen om de huid van je handen te beschermen.
Je hoornlaag is net filodeeg
De huid bestaat uit verschillende lagen. De bovenste, buitenste laag is de hoornlaag. Deze bestaat uit hoorncellen, bijeengehouden door verschillende vetten. De hoornlaag wordt vaak vergeleken met bakstenen, en de vetten met cement, maar eigenlijk lijkt de hoornlaag meer op filodeeg, de dunne laagjes deeg waar bijvoorbeeld je quiche van gemaakt is.
Het doel: vocht vasthouden, liefst 20% tot 30%
De hoorncellen zijn dode cellen zonder celkern, maar ze hebben wel degelijk nut; ze bevatten substanties die vocht vasthouden. Om onze huid zacht en soepel te laten aanvoelen moet de hoornlaag minimaal 10% water bevatten, liever zelfs 20% tot 30%.
Drie keer zo dik
De hoornlaag kan vijf tot zes keer zijn eigen gewicht in water vasthouden en wordt dan drie keer zo dik. Maar het gaat niet alleen om de hoeveelheid water; het gaat ook om het effect dat dat water heeft op de enzymen die de afstoting van overbodige hoorncellen regelen.
Droge huid? Geen vettekort maar watertekort!
Zonder genoeg water werken die enzymen niet goed, klonteren de hoorncellen ongecontroleerd samen en krijg je schilfers en zelfs barsten. Omdat moisturizers olie bevatten, denken veel mensen dat ze ook de olie in de huid aanvullen maar dat is niet zo. En dat hoeft ook niet. Kinderen hebben altijd een prachtige zachte huid, terwijl de vetproductie in huid pas in de puberteit begint. Een droge huid wordt veroorzaakt door een tekort aan water, niet door een tekort aan olie.
Ingrediënten in moisturizers
Water
De meeste moisturizers zijn water-in-olie emulsies; crèmes of lotions. Water staat meestal bovenaan de ingrediëntenlijst. Een deel van dat water verdampt als je de moisturizer opsmeert, maar een deel trekt in de huid.
Vet voor water
De hoornlaag absorbeert dat water goed maar kan het niet goed vasthouden en daarom is er iets van vet nodig om het water in de huid te houden. Alleen een vetstof op de huid smeren h
eeft geen zin, dan eindig je met een vette huid die nog steeds droog is.
Een simpele truc
De meest simpele manier om een droge huid zacht te maken is door hem grondig in water, zoals een bad, te weken en daarna goed in te smeren met vaseline. Maar dat kost veel tijd en is rommelig onhandig en vet, dus als je huid niet extreem droog is, is een moisturizer die water bevat een praktische en effectieve oplossing.
Afsluitende stoffen
Vaseline en andere vettige substanties in moisturizers worden soms afsluiters genoemd; ze voorkomen het verdampen van water. Vaseline zit nog altijd in veel drugstore- en supermarktmoisturizers en staat in de regel als derde of vierde op de ingrediëntenlijst. Stoffen als lecithine, lanoline, paraffine of minerale oliën worden om dezelfde reden toegevoegd.
Als wordt vermeld dat een crème geen olie bevat, dan betekent dat meestal dat er geen plantaardige of minerale olie is gebruikt maar dimethicone, een olie op basis van siliconen. Niet al deze oliën zijn even effectief; vaseline houdt vocht het beste vast.
Bevochtigende stoffen
Let op, want ze kunnen een droge huid nog droger maken
Theoretisch trekken bevochtigers water uit de lucht en uit de diepere huidlagen in de hoornlaag. Maar als er weinig vocht in de lucht zit, trekken ze alleen water uit de diepere huidlagen. De meest gebruikte bevochtigers zijn glycerine, honing, panthenol (oftewel vitamine B5, een voorbeeld dat een vitamine ook kan worden gebruikt om zijn fysieke in plaats van voedende eigenschappen) en ureum.
Bevochtigers kunnen potentieel een droge huid nog droger maken door vocht in een beschadigde hoornlaag te trekken die dat vocht niet vast kan houden. Daarom worden ze altijd samen gebruikt met afsluiters, die het vocht in de huid houden.
Zachtmakende middelen
Deze ingrediënten geven de huid geen vocht, maar maken hem zacht en glad. De meeste van deze ingrediënten werken ook als afsluiters en bevochtigers. We denken dat alcohol de huid uitdroogt maar sommige soorten alcohol, zoals bijvoorbeeld octyldodecanol, zijn prima zachtmakende middelen.
Vitaminen
Retinol, een vorm van vitamine A, vermindert fijne lijntjes en rimpeltjes door de productie van collageen te stimuleren en is een belangrijk ingrediënt in veel antirimpelcrèmes. De meest voorkomende vitamine A die in moisturizers wordt gebruikt is retinylpalmitaat, wat lang niet zo actief is als retinol. De hoeveelheden retinylpalmitaat die in moisturizers zitten zullen nauwelijks of geen effect hebben op collageen of rimpels. Als die stof al nut heeft dan is het als bevochtiger.
Retinol werkt daarentegen beter, maar geeft ook meer irritatie. Nieuw is de stof r-Retinoate waarvan gezegd wordt dat het 8x sterker is dan retinol maar ook veel milder in irritatie.
Vitamine C, op de ingrediëntenlijst meestal ascorbinezuur genoemd, en vitamine E, meestal tocoferylacetaat genoemd, worden toegevoegd als antioxidanten. Vitamine C heeft bewezen effect in hoge concentraties (vanaf 10%!), maar het is maar de vraag of de toevoeging aan moisturizers zin heeft omdat licht en zuurstof vitamine C met inactief maken. Vitamine E als tocoferylacetaat weinig anders dan van nut zijn als bewaarmiddel.
Menthol
Moisturizers die beweren jeuk tegen te gaan bevatten vaak menthol. Nu doet menthol niets aan het onderliggende probleem van jeuk, maar het bekende verkoelende gevoel zorgt er wel voor dat je minder last hebt van de jeuk.
Melkzuur
Melkzuur ofwel glycolzuur is een heel effectieve bevochtiger. Met name de huid van de hielen kan heel dik, leerachtig en droog worden. met een puimsteen of een vijl kun je de meeste dode huid verwijderen. Een crème die melkzuur bevat kan de huid vervolgens zachter maken. De huid van de de hielen wordt ook flexibeler, waardoor hij minder snel barst. Producten die melkzuur bevatten kunnen wel prikken als je ze opsmeert.
