De mondkapjes discussies lijft levendig. In vele landen zijn ze verplicht in open ruimten binnen en buiten. In Nederland blijft de mening erover verdeeld. Zelfs nu tijdens de tweede golf wordt het niet verplicht gesteld in winkels. De keuze is aan jou. Om jezelf en anderen (vooral) te beschermen.
Onderzoekers van de Duke University hebben recent een eenvoudige techniek ontwikkeld om de effectiviteit van verschillende soorten mondkapjes te analyseren. Dit is van belang omdat wetenschappers het er meer en meer over eens worden dat mondkapjes cruciaal zijn om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. Goede mondkapjes, welteverstaan. Want niet alle mondkapjes (zo toonden de onderzoekers aan) doen wat ze beloven.
Eenvoudige methode met laser en mobiele telefoon
De zoektocht naar goede mondkapjes begon toen een hoogleraar aan de Duke’s School of Medicine een plaatselijke groep ondernemers begeleide die in bulk mondkapjes wilden inkopen om te verspreiden onder hulpbehoevende leden van de gemeenschap. De professor wilde er graag voor zorgen dat de ondernemers maskers zouden kopen die ook daadwerkelijk bescherming bieden. Om dit met zekerheid vast te kunnen stellen, had de professor een analysemethode nodig.
In het begin augustus gepubliceerde onderzoek wordt door onderzoekers van Duke’s afdeling natuurkunde de mate van effectiviteit van gezichtsmaskers vastgesteld. Door middel van een eenvoudige methode. Ze maken slechts gebruik van een laser en een mobiele telefoon. Hiermee wordt de verspreiding van druppeltjes ademvocht bestudeerd, die ontstaan tijdens het praten.
Een soort kijkdoos, maar dan anders
“We maken gebruik van een zwarte doos, een laser en een camera,” legt Martin Fischer, een van de auteurs van de studie, uit aan CNN. “De laserstraal wordt verticaal uitgerekt tot een dunne lichtplaat, die schijnt door de spleten aan de linker- en rechterkant van de box.”
In de voorkant van de box zit een gat waar de spreker in kan praten. Een mobiele telefoon met camera wordt geplaatst aan de achterzijde van de box voor de opname. Door de ademdruppeltjes die ontstaan tijdens het praten wordt het laserlicht in alle richtingen verspreid. Een eenvoudig computeralgoritme telt vervolgens de druppels die in de video te zien zijn.
Stimuleer het gebruik van effectieve maskers
Gezondheidsexperts hebben maanden besteed aan het benadrukken dat mondkapjes een van de meest effectieve middelen zijn in de strijd tegen de pandemie. Vele staten in de Verenigde Staten hebben inmiddels een soort mondkapjesplicht ingevoerd en ook in het openbaar vervoer in Nederland is een mondkapje verplicht. Maar bij het testen van de effectiviteit ervan hebben de onderzoekers vastgesteld dat sommige maskers letterlijk waardeloos zijn.
14 mondkapjes getest
De onderzoekers hebben 14 algemeen beschikbare mondkapjes getest, waaronder zelfs een professioneel N95-masker dat vooral wordt gebruikt door mensen die werken in de gezondheidssector.
Eerst werd een test uitgevoerd door een spreker die in de doos sprak zonder een mondkapje te dragen. Bij wijze van nulmeting. Vervolgens werd de test uitgevoerd, terwijl de spreker een mondkapje droeg. Elk mondkapje werd 10 keer getest. Het meest effectieve exemplaar was het professionele N95-masker. Drie-laags chirurgische mondkapjes en de katoenen mondkapjes, die veel mensen thuis maken, kwamen ook goed uit de test.
Pas op met neck gaiters, gevouwen sjaaltjes en zelf gebreide maskers
Neck gaiters van fleece, die vaak door hardlopers worden gebruikt, bleken het minst effectief te zijn. In feite resulteerde het fleece in een hoger aantal ademdruppels, omdat het materiaal grotere druppels afbreekt in kleinere deeltjes die vervolgens gemakkelijker door de lucht zweven.
Gevouwen sjaaltjes (bandanas) en zelf gebreide maskers leverden ook een slechte prestatie en boden nauwelijks bescherming. Bekijk ook het volgende nieuwsitem van Good Morning America:
Sommige maskers werken averechts
“We waren zeer verrast te ontdekken dat het aantal ademdruppels gemeten met sommige mondkapjes groter was dan het aantal druppels gemeten zonder dat een masker gedragen werd,” zegt Fischer. “We willen benadrukken dat we mensen aanmoedigen om een mondkapje te dragen, maar dan wel eentje die echt werkt.”
Don’t try this at home
Hoewel de testopstelling heel eenvoudig is (het enige wat je nodig hebt, is een doos, een laser voor minder dan € 200, een lens en de camera van je mobiele telefoon) raadt Fischer niet aan om deze test thuis zelf op te zetten: “Tenzij je weet hoe je veilig om kunt gaan met laser. In alle andere gevallen geldt dat verkeerd gebruik van krachtige lasers kan leiden tot blijvende oogschade
De onderzoekers hopen dat bedrijven, zorginstellingen en openbare instellingen, zoals musea, de test zullen opzetten om bezoekers bewust te maken welke maskers effectief zijn. En welke ook niet.