Medicijnen en medische hulpmiddelen bevatten vaak hormoonverstorende chemicaliën die ernstige schade aan onze gezondheid kunnen veroorzaken. Artsen mogen dit niet langer negeren en hebben de morele verplichting hun patiënten te informeren over deze risico’s, zo lazen we onlangs op het platform Environmental Health News. Er wordt verwezen naar deze wetenschappelijke publicatie in the Journal of Clinical Endocrinology.
Hormonen imiteren
Het gaat om chemische stoffen die in medicijnen en van plastic gemaakte medische hulpmiddelen, zoals infusen, katheters en bloedzakken zitten. Deze stoffen kunnen onze hormonen imiteren en zo ons hormoonstelsel ernstig verstoren. Met alle gevolgen van dien: deze hormoonverstoorders spelen een rol bij het ontstaan van tal van ziekten, zoals onvruchtbaarheid, kanker, hartkwalen, herseninfarcten, neurologische ontwikkelingsstoornissen en immuniteitsproblemen.
Gebruik van hulpmiddelen noodzakelijk
De stoffen spelen niet alleen een rol bij het ontstaan van ziekten, ze maken de behandeling er van ook lastiger en minder werkzaam. Vaak is het gebruik van medicatie en hulpmiddelen waar deze stoffen in voorkomen noodzakelijk voor een behandeling, maar artsen dienen hun patiënt wel op de hoogte te brengen van de aanwezigheid van deze stoffen.
PVC
Het probleem is niet nieuw. Al twintig jaar geleden zetten een aantal artsen zich tevergeefs in om het gebruik van slangetjes gemaakt van Polyvinylchloride (PVC) te verbieden, omdat PVC het gevaarlijke weekmaker DEHP bevat. Veel artsen zijn zich echter nog steeds totaal niet bewust van risico’s van de vele hormoonverstorende stoffen in de medicatie die ze voorschrijven of de hulpmiddelen die gebruiken. Ze hebben ook geen idee van de omvang van het probleem.
Wat is er ontdekt?
Veel medicijnen, zowel met- of zonder recept verkrijgbaar, bevatten dibutylftalaat (DBP) en di-ethylftalaat (DEP). Aan maagzuurremmers zoals omeprazol worden deze stoffen standaard toegevoegd.
Parabenen worden vanwege hun antimicrobiële eigenschappen toegevoegd aan heel veel medicijnen, zoals Prozac, ibuprofen en paracetamol, en medische hulpmiddelen zoals echografie gels en zoutoplossingen.
Ftalaten werden aangetroffen in sommige medicijnen tegen hoge bloeddruk en angina en hartritmestoornissen. Niet in alle soorten, hetgeen er op wijst dat die ftalaten niet nodig zijn.
Medische hulpmiddelen van plastic
Vrijwel alle medische hulpmiddelen die van plastic zijn gemaakt, zoals slangetjes, bloedzakken en katheters, zweten ftalaten, parabenen, bisfenol A, poly- en perfluoralkylstoffen en triclosan. Het plastic dat wordt gebruikt voor medische doeleinden bestaat voor 30 tot 40 procent uit ftalaten. In veel plastic spullen die in neonatale intensive care units worden gebruikt werden parabenen en bisfenol A aangetroffen. Zeer zorgwekkend, omdat baby’s zeer kwetsbaar zijn.
Bij mensen die een medische behandeling hebben gehad worden vrijwel altijd hormoonverstorende stoffen gevonden in de urine.
Schildklierhormonen
De manier waarop deze stoffen de gezondheid beïnvloeden is traag en complex. Waar het allemaal toe leidt is tot nu toch nog onduidelijk, al is in een eerder onderzoek aangetoond dat er veranderingen waren in de schildklierhormonen van mensen die een bepaald medicijn gebruikten.
Bewustwording
Het probleem is waarschijnlijk groter dan we denken. Tot nu toe zijn slechts een beperkt aantal medicijnen en hulpmiddelen onderzocht op een beperkt aantal hormoonverstoorders. Artsen moeten zich meer bewust worden van het probleem en de risico’s die verbonden zijn aan het gebruik van bepaalde medicijnen en medische hulpmiddelen bespreken met hun patiënten. Fabrikanten moeten onderzoek doen naar veilige stoffen en stoppen met het toevoegen van hormoonverstoorders. En het is aan regeringen om strengere regelgeving in te voeren.
Levens redden
Al deze medicijnen en medische hulpmiddelen zijn belangrijk. Ze redden levens en verbeteren de gezondheid van heel veel mensen. Het is dan ook zaak om door te gaan met onderzoek en ontwikkeling, zodat hormoonverstorende, ziekmakende bestanddelen tot het verleden behoren.
