Melasma, of in de volksmond bekend als zwangerschapsmasker, is een pigmentstoornis. Het gaat gepaard met grillige donkere vlekken in het gelaat, zoals op het voorhoofd, de wangen en de bovenlip. De aandoening zien we vaak bij vrouwen, maar bij mannen komt het ook voor. Vaker dan je denkt, blijkt uit onderzoek.
Bij wie komt het voor?
Per bevolkingsgroep en geografische ligging verschilt het percentage melasma bij vrouwen tussen de 1,5% en 33,3%. Bij zwangere vrouwen is de geschatte prevalentie van melasma rond de 70%. Bij mannen komt het tussen de 5-10% voor, met een gemiddelde leeftijd van 30.7 jaar, net als bij vrouwen. Het komt vaker voor bij mensen met een getinte huid (Fitzpatrick huidtype IV tm VI) zoals Hispanics, Aziaten en Afro-Amerikanen.
Waardoor wordt het veroorzaakt?
Melasma wordt veroorzaakt door een combinatie van externe factoren en genetische aanleg. De exacte oorzaak van melasma is niet bekend. Enkele van de meest voorkomende factoren zijn echter blootstelling aan de zon, hormonale invloeden en genetische aanleg. Andere, minder vaak voorkomende oorzaken zijn onder meer cosmetica (sterk geparfumeerde producten, aftershave), fotosensibiliserende medicijnen (voor meer informatie: medicatie en lichtovergevoeligheid), voeding, schildklieraandoeningen, leverziektes, ovariumtumoren, parasieten en stressvolle gebeurtenissen.
De melasma van Corine
Hoe ziet het er bij mannen uit?
Eigenlijk niet veel anders dan bij vrouwen. De verkleuringen bevinden zich op de jukbeenderen en het voorhoofd. Melasma komt bij mannen ook vaak in de nek en op de onderarmen voor.
Oorzakelijke factoren bij mannen
De oorzakelijke factoren die melasma bij mannen veroorzaken, zijn waarschijnlijk dezelfde als die bij vrouwen, met uitzondering van bepaalde verschillen zoals zwangerschap en anti-conceptie gebruik. Een Indiase studie suggereert overmatige zonblootstelling en genetische aanleg als de belangrijkste oorzaak van melasma bij mannen. Dit komt omdat 48% van de Indiase mannen veel buiten zijn door werk of hobby en bij 37% van de mannen kwam het ook in de familie voor. Een Zuid-Amerikaanse onderzoeksgroep vonden bij 81.4% van de mannen met melasma, chronische zonexpositie als oorzakelijke factor. En daar kwam bij 70.4% van de mannen melasma in de familie voor.
Wat gebeurt er in de huid?
Bij melasma is er sprake van een “overprikkelt” pigmentsysteem. Hierdoor maken de pigmentcellen teveel pigment aan waardoor de huid ter plaatse te donker wordt. De eerder genoemde oorzakelijke factoren kunnen leiden tot een verhoogde activiteit van de pigmentcellen, met als gevolg een toegenomen aanmaak van pigment. Doordat niet alle pigmentcellen in de huid even sterk reageren, ontstaat er een vlekkerige bruine tot donkerbruine verkleuring van de huid. Bij sommige patiënten zijn er echter geen duidelijke uitlokkende factoren aan te wijzen.
Succesvol behandelen van melasma is een multi-level aanpak
Om met succes melasma te behandelen zijn er basis-processen die je in gedachte dient te houden. Melasma wordt veroorzaakt door overprikkeling (bijvoorbeeld door zonlicht) en enzymatische stimulatie op het level van de pigmentcellen. Dit kan resulteren tot overmatige pigmentatie op meerdere niveaus, oppervlakkig en/of diep in de huid. De aanpak op meerdere levels zorgt ervoor dat de pigmentvlekken verminderen of verdwijnen.
Het is een misconceptie dat mannen geen hinder ondervinden van een vlekkerig gelaat. Lees er meer over: pigmentvlekken meer dan alleen een cosmetisch probleem.
Quick-fix oplossing
Er zijn wel verschillen in aanpak van melasma bij mannen versus vrouwen. Mannen willen het liefst een ongecompliceerde, niet-tijdrovende ‘quick-fix’ oplossing. Ook geven mannen eerder de voorkeur aan een serum dan aan een crème of zalf, als het om gezichtsverzorging gaat. Goede en duidelijke uitleg is de eerste stap.
Een mix van verschillende melasma behandelingen
Allereerst zonbescherming! Een zonnebrandcrème met minimaal een SPF30 factor. We geven de voorkeur voor een minerale zonnebrandcrème. De voornaamste redenen zijn: directe zonbeschermingeffect op de huid na aanbrengen, veilig, geen absorptie in het lichaam en geeft geen huidirritatie. In de literatuur wordt ook minerale zonbescherming aanbevolen. Lees hier meer over minerale zonnebrandcrème.
Dan is er nog de camouflage behandeling. De meeste behandelingen duren minimaal 4-8 weken voordat je een zichtbaar effect ziet. Camouflage is een simpel en veilige manier om je huid in de tussentijd een egale tint te geven. Mannen staan er over het algemeen minder open voor dan vrouwen. De cosmetische branche heeft dit goed gezien, ze hebben recent de tinted moisturizer for men uitgebracht.
Pigment aanpakken
Blekende pigment (ingrediënten) crèmes kunnen tot op zekere hoogte ook helpen om de donkere vlekken te verminderen. Pigment is met drie verschillende stappen aan te pakken:
Stap 1. Er zijn ingrediënten zoals hydrochinon, botanical: arbutin/deoxyarbutin (zit in bessen, cranberry, peren), kojic zuur, azelaïnezuur, aloesin (Aloe Vera), vitamine C (L-Ascorbic Acid) & E (Tocopherol) die enzymatisch de aminozuur tyrosine (tyrosinase) afremmen.
Stap 2. Een andere mogelijkheid is het transport (pigment pakketjes) van melanosomen naar keratinocyten transport verhinderen, waarbij vitamine B3 (Niacinamide) een bekend voorbeeld is. Lees hier meer over de effecten van niacinamide.
Stap 3. Door het versnellen van je epidermale turnover oftewel je oppervlakkige hoornlaag sneller vernieuwen, wordt de donkere tint vermindert. Ingrediënten die dat ondersteunen zijn vitamine A (Tretinoine), α-hydroxyacids (AHA-fruitzuur) en een plant hormoon salicylzuur.
shop
Iconic Elements Spotless Day! Pigmentserum
Wat kan een huidspecialist doen?
Met een chemische peeling wordt de opperhuid en de oppervlakkige dermis (lederhuid) met een chemisch middel oppervlakkig vernieuwd. Ht is geschikt om fijne rimpels, maar ook ongewenste donkere pigmentvlekken te behandelen. Stoffen die worden gebruikt zijn trichloorazijnzuur (TCA), fenol en glycolzuur (AHA, alpha hydroxyzuren). De huid wordt eerst ontvet en vervolgens wordt TCA, AHA of fenol met behulp van een wattenstaaf of gaas op de huid aangebracht. Een nadeel is de kans op pigmentverschuiving in de huid, vaak is dit tijdelijk.
Pigmentlaser therapie
Pigmentlaser therapie heeft als doel specifieke verwijdering van ongewenste en overmatige pigment in de huid. De laser werkt heel oppervlakkig en gaat niet dieper dan 0.5-1 mm. De laser stuurt gericht een energiepuls die specifiek door het pigment in de huid wordt opgenomen en ten gronde gaat. Overige structuren in de huid blijven intact.
Zonbescherming, peeling/laser en nabehandeling
Dermatoloog Francis Wu
De multilevel aanpak is dus een benadering waarbij het overprikkelde pigment in verschillende dieptes van de huid behandeld wordt. Deze aanpak is zowel voor mannen als vrouwen geschikt. Het is een combinatie van zonbescherming, peeling of laserbehandeling en nabehandelen met pigment verminderende huidverzorging.
Het resultaat van deze behandelingen is afhankelijk van de diepte van het pigment. Oppervlakkig gelegen pigment kan in de regel goed behandeld worden. Het dieper gelegen pigment bij melasma is alleen met lasertherapie te verwijderen.
Heb jij een vraag aan Francis Wu over je huid? Stuur hem naar het contactformulier van BeautyJournaal ovv Francis. Je krijgt altijd persoonlijk antwoord.
