Het kiezen van de juiste zonbescherming is essentieel om onze huid te beschermen tegen de schadelijke effecten van UV-straling. Maar niet alle zonnefilters zijn gelijk, er zijn verschillende soorten filters die verschillende soorten bescherming bieden. Bovendien zijn er zorgen gerezen over de mogelijke hormoonverstorende effecten van sommige filters, evenals de impact van bepaalde filters op koraalriffen. In dit artikel gaan we er dieper op in.
Het verschil tussen UVA en UVB stralen
Om effectief te kunnen kiezen voor de juiste zonbescherming, is het belangrijk om het verschil te begrijpen tussen UVA en UVB stralen. UVA-stralen dringen dieper door in de huid en zijn het hele jaar door aanwezig, zelfs op bewolkte dagen.
Ze zijn verantwoordelijk voor vroegtijdige huidveroudering, zoals rimpels en pigmentvlekken, en kunnen ook bijdragen aan het risico op huidkanker. UVB-stralen zijn sterker dan UVA-stralen, maar dringen niet zo diep door in de huid. Ze zijn verantwoordelijk voor zonnebrand en kunnen ook leiden tot huidkanker. UVB-stralen zijn sterker tijdens de zomermaanden en op hogere hoogtes.
We spreken ook wel over UVB = Burning en UVA = Aging.
Soorten UV-filters
Er zijn verschillende soorten UV-filters die worden gebruikt in cosmetische producten om de huid te beschermen tegen UV-straling.
Synthetische filters ( ook wel organische filters genoemd): Deze filters absorberen UV-stralen en zetten ze om in warmte. Dit vermindert de hoeveelheid UV-straling die de huid bereikt en helpt zo de huid te beschermen. De werking van synthetische zonfilters kan onderverdeeld worden in twee categorieën : UVA en UVB filters.
Denk bij synthetisch niet aan kunststof (nylon, plastich), het verwijst in de context van cosmetica naar ingrediënten die in het laboratorium worden gemaakt met behulp van chemische processen. Men gebruikt hiervoor ook wel eens het woord chemische filters, maar dat klopt niet, want alles is chemie, ook materialen die verwerkt worden uit planten of bodemschatten.
Het gebruik van synthetische ingrediënten heeft verschillende voordelen. Ze kunnen worden geproduceerd met een hoge mate van zuiverheid en consistentie.
Synthetische ingrediënten kunnen ook worden aangepast om specifieke eigenschappen te hebben, zoals een betere houdbaarheid, textuur of effectiviteit, wat flexibiliteit biedt om nieuwe en innovatieve producten te ontwikkelen.
Voorbeelden van synthetische UVA filters zijn: Avobenzone,Tinosorb S en Uvinul A Plus.
Voorbeelden van synthetische UVB filters zijn: Octocrylene, Homosalate en Cinoxate ( ook bekend als Ethylhexyl Methoxycinnamate)
Fysische filters (ook wel anorganische filters of minerale filters genoemd) weerkaatsen UV-stralen en voorkomen dat ze de huid bereiken. De twee meest voorkomende fysische filters zijn zinkoxide en titaniumdioxide. Ze bieden bescherming tegen zowel UVA als UVB.
Verschil tussen gecoat en ongecoat
Minerale UV-filters kunnen gecoat of ongecoat zijn. Wat is het verschil?
Gecoate minerale UV-filters hebben een dunne laag op het oppervlak. Deze coating kan worden toegevoegd om deeltjes klontering of verkleuring te verminderen en een gelijkmatige verdeling in de crème te bevorderen.
Gecoate minerale UV-filters zijn vaak transparanter dan ongecoate filters, wat betekent dat ze minder witte waas op de huid achterlaten na het aanbrengen van de zonnebrandcrème. Ongecoate minerale UV-filters kunnen meer uitgesproken ‘witting’ geven.
Gecoate minerale UV-filters hebben ook een gladdere textuur dan ongecoate filters, wat kan bijdragen aan een betere smeerbaarheid en makkelijker aanbrengen.
Nano-minerale zonfilters
Het verschil tussen nano- en niet-nano minerale zonfilters ligt in de grootte van de deeltjes van het minerale UV-filter dat wordt gebruikt.
Nano minerale zonfilters zijn gemaakt van zeer kleine deeltjes, meestal met een grootte kleiner dan 100 nanometer (een nanometer is één miljardste van een meter). Door hun zeer kleine formaat zijn nano minerale zonfilters transparanter op de huid en laten ze minder of geen witte waas achter na het aanbrengen van de zonnebrandcrème.
Nano minerale zonfilters kunnen echter ook worden geassocieerd met zorgen over de potentiële absorptie van de deeltjes door de huid en mogelijke effecten op de gezondheid en het milieu. De veiligheid van nano minerale zonfilters wordt momenteel nog steeds onderzocht en er zijn regelgevingen en richtlijnen voor het gebruik ervan in cosmetica.
Volgens de Europese cosmetica wetgeving moet het gebruik van nanomaterialen worden vermeld op de verpakking met het woord “nano” in de lijst van ingrediënten, tussen haakjes achter het betreffende ingrediënt. Bijvoorbeeld: “Titanium Dioxide (nano)” of “Zinc Oxide (nano)”.
Hormoonverstorende filters
Er zijn zorgen gerezen over de mogelijke hormoonverstorende effecten van sommige UV-filters. Bepaalde stoffen worden in verband gebracht met een mogelijke hormoonachtige werking. Deze stoffen worden soms ook in cosmetica gebruikt.
Er is echter geen overtuigend bewijs voor dat stoffen met een zwakke hormoonachtige werking, zeker in de lage dosis waarin ze in cosmetica worden gebruikt, invloed zouden hebben op de hormoonprocessen in ons lichaam.
De huidige stand van wetenschap op het gebied van hormoonachtige stoffen leert ons dat bij normaal gebruik, cosmeticaproducten met deze stoffen geen risico vormen voor onze gezondheid.
Alle ingrediënten die gebruikt worden in cosmetica voldoen aan Europese wetgeving en zijn onderworpen aan een strenge veiligheidsbeoordeling. Bij deze beoordeling wordt standaard rekening gehouden met het effect van (gebruik van) producten door zwangere vrouwen en het ongeboren kind.
Wanneer een ingrediënt ervan wordt verdacht een risico te vormen voor onze gezondheid, wordt dat ingrediënt door het Europese Wetenschappelijke Comité voor Consumentenproducten (SCCS) beoordeeld. Als het niet veilig is, dan wordt het gebruik via wetgeving verboden.
Het gebruik van ingrediënten in cosmeticaproducten is dus strikt geregeld. Voortschrijdend inzicht helpt om veilige cosmeticaproducten te produceren.
Filters die koraalriffen kunnen aantasten
Koraalriffen zijn waardevolle ecosystemen die van groot belang zijn voor de biodiversiteit in de oceanen. Helaas hebben studies aangetoond dat sommige UV-filters in zonbeschermingsmiddelen koraalriffen kunnen aantasten.
Vooral oxybenzone en octinoxate zijn bekend als schadelijk voor koraalriffen.Deze stoffen kunnen het DNA van koraal beschadigen, de groei van koraal belemmeren en bijdragen aan de verbleking van koraalriffen.
In sommige delen van de wereld, zoals Hawaï en bepaalde delen van het Caribisch gebied, zijn deze filters al verboden in zonnebescherming om de koraalriffen te beschermen. Check dus de ingrediëntenlijst van je zonneproduct om te zien of je deze op jouw vakantiebestemming mag gebruiken.
Hier zijn enkele voorbeelden van landen die maatregelen hebben genomen om het gebruik van deze filters te beperken:
1. Palau, in de Stille Oceaan, is het eerste land ter wereld dat het gebruik van zonbeschermingsmiddelen met oxybenzone en octinoxaat verbiedt in een poging om koraalriffen te beschermen. Het verbod is van kracht sinds januari 2020.
2. Hawaï, Verenigde Staten: Hawaï is eerste Amerikaanse staat die het gebruik van zonbeschermingsmiddelen met oxybenzone en octinoxaat verbiedt om koraalriffen te beschermen. Het verbod is van kracht sinds januari 2021.
3. Key West, Florida, Verenigde Staten: hier werd ook een verbod ingesteld op zonbeschermingsmiddelen met oxybenzone en octinoxaat om koraalriffen te beschermen. Het verbod is van kracht sinds januari 2021.
4. Bonaire: Dit eiland, dat deel uitmaakt van Caribisch Nederland, heeft in 2021 aangekondigd dat het vanaf 1 januari 2023 het gebruik van zonbeschermingsmiddelen met oxybenzone en octinoxaat zal verbieden om koraalriffen te beschermen.
Het is belangrijk om te vermelden dat wet- en regelgeving met betrekking tot UV-filters en koraalriffen kan variëren en dat er mogelijk andere landen en regio’s zijn die soortgelijke maatregelen hebben genomen of in de toekomst zullen nemen.
Duurzaamheidsaspecten van UV-filters
Er zijn ook duurzaamheidsaspecten verbonden aan UV-filters. Sommige UV-filters kunnen hardnekkig zijn in het milieu en zich ophopen in water- en bodemorganismen, wat mogelijk schadelijke effecten kan hebben op het milieu en de biodiversiteit.
Om duurzamere keuzes te maken op het gebied van UV-bescherming, zijn er alternatieven die overwogen kunnen worden. Zo zijn er steeds meer merken die zonbescherming aanbieden met biologisch afbreekbare of natuurlijke filters, zoals zinkoxide en titaniumdioxide.
Deze filters zijn niet schadelijk voor koraalriffen en worden niet beschouwd als hormoonverstoorders. Ze werken als fysische filters door de UV-stralen te weerkaatsen en te absorberen.
Daarnaast zijn er ook merken die gebruik maken van duurzaam geproduceerde en hernieuwbare grondstoffen, zoals plantaardige oliën en extracten. Dit kan helpen om de impact van UV-filters op het milieu te verminderen en zo bij te dragen aan een meer duurzame zonbescherming.
Het is belangrijk om bewust om te gaan met de manier waarop we zonnebescherming gebruiken. Probeer zoveel mogelijk in de schaduw te blijven tijdens de heetste uren van de dag, draag beschermende kleding en gebruik zonnecrème als aanvullende bescherming. Op die manier kunnen we zorg dragen voor onze huid èn het milieu.
Hoe gebruik je je zonnebescherming correct?
1. Kies de juiste SPF: Kies een product met een SPF (Sun Protection Factor) die geschikt is voor jouw huidtype en de omstandigheden waaronder je wordt blootgesteld aan de zon. Een hogere SPF biedt een betere bescherming, maar het is nog steeds belangrijk om het product regelmatig opnieuw aan te brengen, ongeacht de SPF. De SPF zegt overigens alleen iets over de mate van bescherming tegen UVB straling. Check of je product ook beschermt tegen UVA straling.
2. Breng voldoende aan: Het is belangrijk om voldoende product aan te brengen. Als algemene richtlijn wordt aanbevolen om ongeveer 2 milligram product per vierkante centimeter huid aan te brengen. Hier zijn enkele schattingen van de hoeveelheid zonnecrème in theelepels of eetlepels die je nodig zou kunnen hebben:
- Voor het gezicht: Ongeveer 1/2 theelepel (2,5 ml)
- Voor de armen: Ongeveer 1 theelepel (5 ml) per arm.
- Voor de benen: Ongeveer 2 theelepels (10 ml) per been.
- Voor de romp: Ongeveer 1 eetlepel (15 ml)
Breng het elke twee uur opnieuw aan, op alle delen die zijn blootgesteld aan zonlicht. Bij dunne kleding breng je ook op de huid eronder aan. Zwemmen en zweten halen de zonnebrandcreme weer van je huid af.
Ook het schuren van handdoeken en dergelijke. Controleer altijd de houdbaarheidsdatum van je zonbeschermingsmiddelen en gooi oude producten weg, omdat ze mogelijk hun effectiviteit hebben verloren.
Mooi & gezond nieuws! UV Guard komt eraan!
Pascaud brengt dit voorjaar haar UV Guard uit. Waterbestendig, parfumvrij, SPF 40 op basis van zinkoxide. Milieuvriendelijk; het vormt geen bedreiging voor koraalrif.
Bekijk & shop ook de andere zeer fijne zonbeschermende producten van Pascaud:
- UV Defense, hydraterende dagcreme met hoge UV bescherming (<spf40)
- Sunscreen Spray spf 30, zonder parfum, hoogwaardig hydraterend
- Cover Cream , deze camouflage op basis van titaniumdioxide kun je mengen met dagcreme of solo als foundation gebruiken
- Mineral Foundation is een 100% zuiver mineraal poeder dat je huid tegen UV-straling beschermt en een mooie teint geeft, als foundation. Op te bouwen voor meer dekking.
