Tranexaminezuur is een behoorlijk veelzijdige stof. We zien het momenteel steeds vaker in cosmetica gebruikt worden om overmatige pigmentvorming af te remmen. In de operatiekamer wordt het al veel langer gebruikt omdat het ook een ‘antifibrinolyticum’ is, het gaat de afbraak van bloedstolsels tegen. Maar het heeft ook een rol van betekenis in de dermatologie, bij het afremmen van ontstekingen en daaruit voortvloeiende roodheid. Uit kleine wetenschappelijke onderzoeken is bekend dat tranexaminezuur verlichting kan bieden bij rosacea, en daarom is het goed om dit eens te belichten.
Gebruik van tranexaminezuur bij rosacea
- Roodheid Verminderen: Tranexaminezuur kan helpen bij het verminderen van de roodheid en ontsteking die gepaard gaan met rosacea. Dit komt doordat het de productie van plasminogeen in de huid vermindert, wat bijdraagt aan ontstekingsreacties en vaatverwijding.
- Hyperpigmentatie: Bij sommige mensen met rosacea kan tranexaminezuur helpen bij het verminderen van post-inflammatoire hyperpigmentatie die kan optreden als gevolg van ontstekingen. Om die reden zien we het nu ook meer in cosmetica gebruikt worden.
Beperkingen
- Geen genezing: Helaas maar waar, tranexaminezuur geeft geen genezing van rosacea, het kan de symptomen verlichten en uitbraken/opvlammingen wat meer afremmen.
- Effectiviteit: Niet alle patiënten met rosacea reageren op dezelfde manier op behandelingen met tranexaminezuur. De effectiviteit kan variëren afhankelijk van de ernst van de rosacea en andere individuele factoren.
- Bijwerkingen: Zoals bij elk medicijn kunnen er bijwerkingen optreden, zoals huidirritatie of allergische reacties. Het is belangrijk om een ervaren huidexpert zoals een schoonheidsspecialiste of huidtherapeut te raadplegen voordat je begint met een nieuwe behandeling.
Andere behandelingen voor rosacea
Naast tranexaminezuur zijn er verschillende andere behandelingen die vaak worden gebruikt om rosacea onder controle te houden:
- Topische behandelingen– die je op de huid aanbrengt: Metronidazol, azelaïnezuur, en ivermectinecrèmes.
- Orale medicatie: Antibiotica zoals doxycycline en tetracycline.
- Laser- en lichttherapie: IPL (Intense Pulsed Light) en lasertherapie kunnen helpen bij het verminderen van roodheid en zichtbare bloedvaten.
- Levensstijlveranderingen: Vermijden van triggers zoals bepaalde voedingsmiddelen, alcohol, extreme temperaturen en stress kan helpen bij het beheersen van rosacea.
Er zijn verschillende wetenschappelijke onderzoeken die suggereren dat tranexaminezuur (TA) effectief kan zijn bij het verminderen van rosacea-klachten. We zetten ze op een rijtje:
- Topische behandeling:
- In een studie uit 2012 werd een topische 10% TA-oplossing toegepast bij zes patiënten met papulopustulaire rosacea en irriterende contactdermatitis. Deze patiënten ervoeren een aanzienlijke vermindering van erytheem (roodheid) en andere symptomen zoals jeuk, blozen en branden na vijf opeenvolgende behandelingen (Dove Medical Press).
- Een retrospectieve studie uit 2015 met 30 patiënten die tweemaal daags een 5% TA-oplossing gebruikten, toonde aan dat inflammatoire laesies (ontstekingen) zoals papels en pustels aanzienlijk afnamen, evenals verbeteringen in de huidbarrièrefuncties (Dove Medical Press).
- Een onderzoek uit 2019 bij patiënten met erythematotelangiectatische rosacea liet verbeteringen zien in erytheem (roodheid), teleangiëctasieën (gesprongen adertjes) en branderigheid na het gebruik van een 10% TA-oplossing (Dove Medical Press).
- Systemische behandeling:
- Een studie liet ziet dat een combinatie van orale TA, propranolol en minocycline de symptomen van rosacea aanzienlijk verminderde zonder noemenswaardige bijwerkingen tijdens een opvolgperiode van twee maanden (Dove Medical Press).
- Microneedling en energy based devices zoals ultrasound:
- Een studie in 2018 vergeleek de effecten van een 10% TA-oplossing alleen met een combinatie van TA en microneedling. Beide groepen vertoonden duidelijke klinische verbeteringen, hoewel de combinatiegroep iets betere resultaten had. Bijwerkingen in de combinatiegroep waren voornamelijk te wijten aan microneedling, zoals roodheid en irritatie, die kort na de procedure verdwenen (Dove Medical Press).
- Intradermale injecties:
- Een studie in 2021 onderzocht de effecten van intradermale micro-injecties van een 5% TA-oplossing bij patiënten met erythematotelangiectatische rosacea. De resultaten toonden een duidelijke vermindering van de ernst van rosacea-symptomen, die ten minste drie maanden na de behandeling aanhielden (Dove Medical Press) (SpringerLink).
Conclusie
Hoewel de resultaten van deze studies veelbelovend zijn, is het belangrijk om te benadrukken dat verder onderzoek nodig is om de optimale dosering, lange-termijneffecten en mogelijke combinaties met andere behandelingen volledig te begrijpen. Praat erover met je schoonheidsspecialiste (mits deze serieus bewijsbare ervaring heeft met rosacea behandeling), je huidtherapeut of een dermatoloog. Loop zeker niet door met een altijd rode huid, want het afremmen van de symptomen is zeker mogelijk.