Recent verscheen in het wetenschappelijk tijdschrift Nature een interessant onderzoek over de voor- en nadelen van vasten. En dan niet zo zeer wat er gebeurt tijdens het vasten zelf, maar wat er gebeurt in de darmen op het moment dat je na het vasten weer gaat eten. Daar ontdekte men, bij muizen, dat er gezondheidsvoordelen zijn, maar ook gezondheidsrisico’s. Jawel, ten aanzien van voorstadia van kankercellen.
Gevoelige overgangsfase van niet eten naar eten
Uit het onderzoek blijkt dat niet zozeer het vasten zelf maar vooral wat er daarna gebeurt, de nodige biologische reacties oplevert. Zodra de muizen weer gingen eten kwam er een toevloed van stamcellen vrij die stevig aan het werk gingen om de schade in de darmen te herstellen.
Even voor de duidelijkheid: tijdens vasten vermindert de beschikbaarheid van voedingsstoffen, wat leidt tot een afname van de activiteit van darmcellen en een reset van het darmmilieu. Zodra voeding wordt hervat, wordt de vrijgave en activatie van stamcellen gestimuleerd om beschadigd weefsel te herstellen en nieuwe darmcellen te genereren. Dit proces helpt de darmen te regenereren en kan bijdragen aan een verbeterde darmgezondheid.
Overigens wordt in het algemeen wel gezegd dat een significante verandering van de darmflora pas gebeurt na 3 tot 7 dagen vasten. Bij 1 tot 2 etmalen vasten blijft het bioom redelijk stabiel.
Manipulatie met kanker genen
Echter blijkt hier bij de muizen uit het onderzoek ook een risico aan te zitten: cellen die zich in het voorstadium van kanker bevonden liepen het risico een genetische verandering te ondergaan met kankerverwekkende eigenschappen. Een risico dat men niet zag als er niet gevast werd.
De magie van vasten
Er wordt al vele jaren onderzoek gedaan naar de gezondheidsvoordelen van vasten, maar heel concreet heeft de wetenschap er nog niet de vinger op kunnen leggen. Er zijn aanwijzingen dat het bepaalde ziekten kan uitstellen en bij knaagdieren zag men levensverlengende voordelen.
Vet verbranden in plaats van koolhydraten
Zo blijkt uit een onderzoek uit 2018 bijvoorbeeld dat wie gaat vasten, dit kan ook intermittend zijn, meer vetten gaat verbranden in plaats van koolhydraten, en dit kan helpen om darmschade te herstellen. Althans, wederom, bij muizen.
In het artikel in Nature wordt beschreven hoe de dieren tot die aanmaak van die vloed van stamcellen kwamen. Ze bestudeerden drie groepen muizen: een groep die 24 uur moest vasten, een groep die mocht gaan eten na 24 uur en een groep die onbeperkt kon dooreten.
Natuuurlijk werd er het een en ander gemanipuleerd: zo werd er na het vasten bij 1 groep een kankerverwekkend gen gestimuleerd en die dieren hadden een grotere kans op kanker te ontwikkelen dan de dieren die niet hadden gevast en waarbij het gen werd geprikkeld.
lees ook
Kritische geluiden
Er is het nodige commentaar van andere wetenschappers op dit onderzoek, omdat er met genen doelbewust gemanipuleerd werd: de dieren kregen een aangepast gen namelijk waardoor ze bijna gedoemd waren om kanker te krijgen. Er zijn namelijk ook onderzoeken waaruit blijkt dat vasten bij muizen kan leiden tot 45% minder groei van abnormale cellen.
De ontstoken darm
Interessant wordt dit onderzoek weer wel als men verder gaat kijken naar hoe cellen geregenereerd kunnen worden bij mensen met een ontstoken darm. Men wil ook verder onderzoek gaan doen. Het neemt niet weg dat wel duidelijk is dat de periode waarin men weer gaat eten na het vasten, een kwetsbare periode is. Het evenwicht moet dan goed bewaard blijven. Leuk gezegd, maar hoe doe je dat? Wellicht door heel aangepast, zuiver gezond te eten??
Waarom zou je überhaupt vasten?
Maar goed, een gezond lichaam, kan zichzelf prima herstellen denk ik dan. Maar ik denk ook: waarom zou je vasten. Ik heb zelf nu anderhalf jaar geleden mogen ondervinden wat een enorme voordelen het heeft als je anders gaat eten: drie keer per dag, alleen vers voedsel, weinig koolhydraten en suikers en na zes uur ’s avonds niet meer eten tot de volgende ochtend – een soort van intermittend fasting. Lees mijn artikel nog maar eens. Ik werd er zeer fit van, mijn hersenmist werd zoveel minder, ik viel stabiel een kilo of vier af, mijn huid werd nog prachtiger en mijn haar ook.
Lees hier het complete artikel in Nature.
ps: Ik leerde ooit van een gastro-enteroloog dat vasten niet nodig is omdat je darmweefsel zich constant vernieuwd. Vasten zou vooral heilzaam voor het brein zijn omdat je meer tijd overhoudt die je aan andere zaken kunt besteden in plaasts van aan eten en het zet je aan het denken over wat je allemaal in je mond stopt. Echter is dat inmiddels ook maar een deel van de waarheid.
Tot slot
The American Heart Association publiceerde in maart 2024 een abstract met opvallend negatief nieuws over intermittent fasting waarbij je dus 16 uur niet eet. Hiervoor was data geanalyseerd van 20 duizend Amerikanen en hun eetgedrag die over een periode van acht jaar hun voedingsgegevens registreerden,en in het bijzonder gekeken ook naar mensen die alleen binnen een tijdsrestrictie van 8 uur eten (normaal eet je binnen een tijdsduur van 12 tot 16 uur). Ze bleken maar liefst een 91% (!!) verhoogd risico te hebben op sterven door hartziekte. Mensen die al hartziekte hebben, of kanker, bleken ook een verhoogd risico te hebben. Intermittent fasting is populair om snel af te vallen omdat je snellerop vetverbranding overgaat.
Een van de belangrijkste oorzaken voor de correlatie tussen intermittent fasting en overlijdensrisico door hartfalen is een verminderde spiermassa, die je blijkbaar krijgt als gevolg van dit type fasting. Men is van mening dat het belangrijker is wat je eet, dan wanneer je eet. Wat je eet, gaat natuurlijk over een volkomen natuurlijk gezond dieet. Lees hier mijn tips die mijn eigen eetstijl volkomen veranderd hebben.
Lees het complete artikel hier. Het laatste woord over vasten is nog niet gezegd.
Hier vind je ook een interview met een van de onderzoekers:
