Wist je dat je darmbacteriën niet alleen je spijsvertering regelen, maar ook een grote rol spelen in je hormonale balans? Het oestroboloom is een fascinerend onderdeel van het microbioom in je darmen dat specifiek betrokken is bij de stofwisseling van oestrogenen, de vrouwelijke geslachtshormonen. Dit systeem kan invloed hebben op je vruchtbaarheid, je energieniveau en zelfs op je risico op bepaalde ziekten zoals borstkanker. Tijd om hier meer over te ontdekken en hoe je je eigen oestroboloom kunt ondersteunen. Ook de wetenschap begint het nu mondjesmaat te ontdekken
Wat is het oestroboloom?
Het oestroboloom is een deel van het darmmicrobioom dat verantwoordelijk is voor het metaboliseren en recyclen van oestrogenen. In de lever worden oestrogenen afgebroken en gebonden aan glucuronzuur, zodat ze via de gal en urine uitgescheiden kunnen worden.
In de darm kunnen bepaalde bacteriën, dankzij het enzym β-glucuronidase, deze gebonden oestrogenen weer vrijmaken. Dit proces heet deconjugatie. De vrijgemaakte oestrogenen kunnen opnieuw in de bloedbaan worden opgenomen en zo opnieuw actief worden in het lichaam.
Een gezond oestroboloom zorgt ervoor dat er een evenwicht is tussen uitgescheiden en gerecyclede oestrogenen. Bij een disbalans, bijvoorbeeld door een verstoord microbioom, kunnen problemen ontstaan zoals te hoge of te lage oestrogeenspiegels. Dit kan leiden tot hormonale klachten zoals onregelmatige menstruatie, stemmingswisselingen of zelfs een verhoogd risico op hormoongevoelige ziekten zoals borstkanker.
Ontdekking en ontwikkeling van het oestroboloom
De term ‘oestroboloom’ is relatief nieuw en is ontstaan naarmate onderzoekers meer inzicht kregen in de complexe interacties tussen het darmmicrobioom en hormonale regulatie. Hoewel de exacte oorsprong van de term moeilijk te traceren is, heeft het concept aan populariteit gewonnen naarmate studies de invloed van darmbacteriën op oestrogeenmetabolisme begonnen te onthullen.
Dit artikel uit een orthomoleculair tijdschrift uit 2021 bespreekt de rol van het oestroboloom in relatie tot endometriose, wat aangeeft dat het concept toen al in de wetenschappelijke literatuur werd besproken – daar wordt ook naar verwezen in het artikel (bron).
Dit zijn belangrijke bacteriën in het oestroboloom!
Het oestroboloom wordt gevormd door specifieke bacteriën die elk unieke functies hebben in het reguleren van oestrogenen. Hier zijn enkele van de belangrijkste bacteriestammen en hun rol:
- Lactobacillus acidophilus: deze bacterie ondersteunt de afbraak en recycling van oestrogenen door het reguleren van de activiteit van β-glucuronidase. Dit helpt om oestrogeenniveaus in balans te houden.
- Lactobacillus rhamnosus: bekend om zijn rol in het ondersteunen van de darmbarrière en het verminderen van ontstekingen. Deze bacterie kan helpen bij het reguleren van de opname van oestrogenen.
- Lactobacillus reuteri: speelt een belangrijke rol in het bevorderen van een gezonde vaginale flora en kan bijdragen aan hormonale stabiliteit, met name tijdens de menopauze.
- Bifidobacterium longum: ondersteunt de afbraak van ontstekingsbevorderende stoffen en bevordert een gezond metabolisme van oestrogenen.
- Bifidobacterium breve: helpt bij het onderdrukken van schadelijke bacteriën die een negatieve invloed kunnen hebben op de oestrogeenstofwisseling. Dit draagt bij aan een gezond microbioom.
- Akkermansia muciniphila: ondersteunt de integriteit van de darmwand. Dit is essentieel voor een goede werking van het oestroboloom.
- Faecalibacterium prausnitzii: produceert ontstekingsremmende stoffen en helpt zo bij het behoud van een gezonde darmomgeving die belangrijk is voor de oestrogeenbalans.
Oestroboloom en gezondheid
Een goed functionerend oestroboloom is niet alleen belangrijk voor je hormonale balans, maar ook voor je algehele gezondheid. Er zijn aanwijzingen dat verstoringen in het microbioom, waaronder het oestroboloom, invloed kunnen hebben op processen die betrokken zijn bij ziekten zoals osteoporose en obesitas.
Specifiek onderzoek naar de directe relatie tussen het oestroboloom en ziekten zoals borstkanker bevindt zich echter nog in de beginfase. Wel toont een artikel in Nature Reviews Endocrinology aan dat een overschot aan oestrogenen, mede door een disbalans in het microbioom, mogelijk kan bijdragen aan de ontwikkeling van hormoongevoelige ziekten (bron).
Huidige stand van onderzoek
Het huidige onderzoek naar het oestroboloom richt zich op het begrijpen van hoe darmbacteriën de oestrogeenhuishouding beïnvloeden en welke implicaties dit heeft voor de gezondheid.
Studies suggereren dat een verstoord oestroboloom kan leiden tot verhoogde oestrogeenspiegels, wat het risico op hormoonafhankelijke aandoeningen kan verhogen, zoals hormoongevoelige kankers. Er wordt mondjesmaat ook meer duidelijk over de rol van het microboloom in de overgang. Ik zal daar binnenkort ook meer aandacht aan besteden.
Voeding en het oestroboloom
Je voeding speelt een cruciale rol in de gezondheid van je oestroboloom. Vezelrijke voedingsmiddelen, zoals groenten, fruit, volkoren granen en peulvruchten, stimuleren de groei van gezonde darmbacteriën. Gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt, kefir, tempeh en kimchi bevatten natuurlijke probiotica die helpen bij het herstellen van een gezond microbioom. Ik wil je daarom ook zeker aanbevelen om je eigen kefir bijvoorbeeld te gaan maken, maar doe dit wel zorgvuldig en hygienisch.
Fyto-oestrogenen, die van nature voorkomen in sojaproducten, lijnzaad en sesamzaad, kunnen ook bijdragen aan een betere hormonale balans. Ze bootsen de werking van oestrogenen na en kunnen een regulerende werking hebben, vooral in periodes van hormonale schommelingen zoals de menopauze.
Probiotica en hormonale balans: zorg dat er geen overschotten gaan ontstaan
Naast voeding kunnen specifieke probiotica een positieve invloed hebben op je oestroboloom. Onderzoek gepubliceerd in Applied and Environmental Microbiology toont aan dat bepaalde bacteriestammen, zoals Lactobacillus acidophilus en Bifidobacterium longum, de activiteit van β-glucuronidase kunnen moduleren. Dit helpt om een overschot aan actieve oestrogenen te voorkomen en bevordert een gezonde uitscheiding (bron).
In Nederland zijn hoogwaardige probiotica verkrijgbaar, zoals Orthica Orthiflor Fem en Vitals Microbiol Platinum, maar ook Bonusan Bacteri Expert 17 Resilience. Deze supplementen bevatten combinaties van Lactobacillus– en Bifidobacterium-stammen, die specifiek zijn ontworpen om de darmgezondheid en hormonale balans te ondersteunen.
Stress en leefstijl
Naast voeding en probiotica is het belangrijk om stress te beheersen en een gezonde leefstijl te behouden. Chronische stress kan leiden tot ontstekingen in de darm en de samenstelling van het microbioom negatief beïnvloeden. Regelmatige lichaamsbeweging ondersteunt niet alleen je algehele gezondheid, maar bevordert ook een divers en gezond microbioom.
Tot slot
Het oestroboloom is een intrigerend en belangrijk onderdeel van je gezondheid. Door aandacht te besteden aan je voeding, leefstijl en eventueel het gebruik van probiotica, kun je de balans in je hormonen en algehele welzijn ondersteunen. Hoewel er nog meer onderzoek nodig is naar de precieze rol van het oestroboloom bij ziekten, zijn de eerste bevindingen veelbelovend. Toekomstig onderzoek zal ons helpen om deze kennis te verdiepen en praktische toepassingen te ontwikkelen.
Lees hier al onze actuele artikelen over je darmen: van impact op je huid tot ziekten en de overgang, van probiotica tot je hersens, en nog veel meer.
Nagekomen: ik vul graag nog aan met wetenschappelijke verwijzingen naar de impact van alcohol drinken en de verstoring van het oestroboloom:
- Plottel, C. S., & Blaser, M. J. (2011). Microbiome and Malignancy. Cell Host & Microbe, 10(4), 324-335.
- Dit artikel introduceert het concept van het oestroboloom en bespreekt hoe veranderingen in het darmmicrobioom de oestrogeenbalans kunnen beïnvloeden, wat gevolgen kan hebben voor hormoonafhankelijke ziekten. Hoewel het niet specifiek over wijn gaat, geeft het inzicht in hoe factoren zoals alcoholconsumptie het microbioom kunnen verstoren.
- Chen, J., Ruan, Y., Hu, X., & Li, Z. (2016). Effects of Alcohol on Gut Microbiota and Dysbiosis Leading to Altered Immune Responses. Nutrition Research, 36(7), 586-596.
- Deze studie onderzoekt hoe alcoholconsumptie het darmmicrobioom kan veranderen en leidt tot dysbiose, wat indirect het oestroboloom en oestrogeenmetabolisme kan beïnvloeden.
- Flores, R., Shi, J., Fuhrman, B., Xu, X., Veenstra, T. D., Gail, M. H., & Xu, X. (2012). Fecal microbial determinants of fecal and systemic estrogens and estrogen metabolites: a cross-sectional study. Journal of Translational Medicine, 10(1), 253.
- Dit onderzoek richt zich op hoe specifieke darmbacteriën invloed hebben op fecale en systemische oestrogenen en hun metabolieten, wat relevant is voor het begrijpen van het oestroboloom.
Deze onderzoeken kunnen je meer diepgaande informatie bieden over hoe alcohol en wijnconsumptie het oestroboloom en het oestrogeenmetabolisme kunnen beïnvloeden. Note: onderzoek naar dit specifieke onderwerp evolueert continu, verdere studies kunnen aanvullende inzichten bieden.