'Het moet maar eens duidelijk worden: siliconen toxiciteit is een ziekte'

17:56 - 10:45
luistertijd 17:56 - leestijd 10:45

Er is de afgelopen maanden door het tv programma Radar veel aandacht besteed aan de ziekmakende gevolgen van implantaten in het lichaam, gemaakt van siliconen. Dus ook borstimplantaten. Ook besteden we op BeautyJournaal al enkele jaren aandacht hieraan. De klachten kregen zelfs een naam: het ASIA syndroom. En inmiddels is daar de angst voor lymfoomkanker ALCL bij gekomen.

Aantoonbaar

Hoewel de medische wereld nog geen definitief standpunt in durft te nemen over de gevaren van siliconen in het lichaam, omdat niet duidelijk is of het de siliconen zelf zijn, dan wel een op hol geslagen immuunsysteem dat zich verweerd tegen lichaamsvreemde materialen, is wetenschappelijk onderzoeker Henry Dijkman die siliconen kan aantonen in het lichaam en van dichtbij meemaakt hoe ziek vrouwen worden, ervan overtuigd dat elke vrouw met siliconen implantaten vroeg of laat er ziek door zal worden. Omdat er zich steeds meer siliconen ophopen in vitale organen en zenuwen.

Specifieke techniek

Henry Dijkman heeft een methode ontwikkeld, de zogenaamde 3-Fasen techniek. Met behulp van een specifieke kleuring en EDX kun je rondzwervende siliconen in het lichaam aantonen. Het is een techniek die zeer specifiek is voor siliconen.

Inkapseling

Dijkman vertelt: ‘We bestuderen kapselvorming rond borstimplantaten onder de microscoop. Kapselvorming is een manier van het lichaam om zich af te schermen van de siliconen en dat doet het lichaam door het te verpakken in een soort membraam. Inkapselen dus.

———————————————–

Bekijk hier een video met plastisch chirurg die een buikwandcorrectie met lipofilling van de borsten combineert:

——————————————-

Vol siliconendeeltjes

‘Het kapsel is een soort vliesje wat kan variëren in dikte. Het bestaat o.a. uit bindweefsel en fibroblasten, en daarin zitten ook heel veel actieve cellen, zoals macrofagen en afweercellen. Deze kapsels bevatten ook  siliconen.

Siliconen implantaten zweten

Hoe komen siliconen dan in je lichaam terecht. Bij een scheuring van het implantaat is dat het meest denkbaar, echter is er meer aan de hand. Dijkman: ‘We weten al heel lang dat siliconen implantaten zweten, we noemen dat gel-bleed. Ze laten nanokleine partikels los. Dat is overigens wel minder geworden in de tijd, met de nieuwe generatie implantaten – na het PIP schandaal. Maar ook de nieuwste implantaten geven nog gel-bleed.

henry dijkman

Coating, de buitenkant van het implantaat wordt doorlaatbaarder

Hoe langer de implantaten in je lichaam zitten, hoe meer eruit komt, omdat de wand van de prothese steeds poreuzer wordt. Hij reageert met zijn omgeving, door o.a. enzymatische reacties. Het kapsel dat gevormd wordt, is een soort littekenweefsel. De cellen in dat littekenweefsel zijn ook actief, die doen weer wat met de gel in de prothese.

De rol van lichaamseigen stoffen

‘Het is moeilijk aan te geven welke stoffen er allemaal bij betrokken zijn, maar we zien en weten dat ze het elastomeer van de gel van het implantaat veranderen. Daardoor worden ze ook steeds meer doorlaatbaar en kunnen uiteindelijk scheuren. Normaliter moet je dit laten checken met een echo na 10 jaar. De siliconen die migreren door het lichaam en zich ophopen in cellen, zijn zeer reactieve moleculen. Als ze toenemen in concentratie veroorzaken ze uiteindelijk siliconen toxiciteit en tasten ze het weefsel aan.

Gaatjes in kapsel

‘De consensus in de medische wereld was tot nu toe dat het klopt dat er gel-bleed is, maar dat het kapsel het zou tegenhouden. Dat is dus niet zo. Het is een bindweefsel, en dat bestaat uit sliertjes die in elkaar gedraaid zitten. Het is heel sterk weefsel, strak geweven, maar er zitten wel ruimtes tussen die doorlaatbaar zijn.

Nano-klein

‘En die siliconen moleculen zijn zo klein, echt op nanometer niveau, die kunnen we met een elektronen microscoop in combinatie met elementanalyse (EDX) specifiek aantonen. Deze nanokleine deeltjes gaan overal doorheen. Daarnaast hebben ze een lipofiel karakter, wat betekent dat ze door vet aangetrokken worden.

Pathologisch onderzoek

Hoe bewijs je dat die nanodeeltjes siliconen aan de wandel gaan door het lichaam? Dijkman: ‘Migratie is moeilijk aan te tonen want daarvoor moet je weefsels onderzoeken en die neem je niet zo maar af bij een patiënt. Wij hebben uiteindelijk het lichaam ter beschikking gekregen van een overleden patiënt, die ervan overtuigd was dat ze siliconen toxiciteit had door borstimplantaten. Patiënte heeft daar toen voor haar overlijden toestemming voor gegeven.  Nieren, milt, lever, pancreas, thymus, lymfeklieren, hersenen, ruggenmerg. We konden het overal specifiek aantonen met behulp van de 3-Fasen techniek.


In deze video laat een  vrouw haar borstimplantaten verwijderen en er lichaamseigen vet in doen door plastisch chirurg Frank Niessen:

——————————————-

Gigantische hoeveelheden

‘In 1 tienduizendste millimeter zaten soms wel 30 duizend deeltjes siliconen. Dat is wat we zagen met de elektronen microscoop in combinatie met EDX. Gigantisch. Deze mevrouw heeft ze twintig jaar gehad. Ze droeg nog implantaten van een oude soort. We konden aantonen dat het niet alleen in de borst en het kapsel blijft zitten, maar migreerde door het hele lichaam, tot in het ruggenmerg toe.

Ernstige schade

Inmiddels is er een andere patiënte die het boegbeeld voor het siliconenleed is geworden. Mevrouw Jacqueline Roes, bij wie inmiddels twee benen zijn geamputeerd.

Giftigheid

Het RIVM is betrokken bij een onderzoek naar siliconenmaterialen in implantaten en de toxiciteit ervan. Daarover werden twee jaar geleden al de eerste details bekend: sommige implantaten bevatten zeer giftige siliconen, en anderen zouden onschuldig zijn. Dit waren de eerste berichten. Dit onderzoek kwam na het PIP schandaal. Henry Dijkman is echter stellig, en zegt: ‘Wat mij betreft zijn alle siliconen partikels schuldig. Ze doen allemaal iets en zijn zeer reactief. Alleen is de ene soort veel agressiever dan de andere.

Wie krijgt klachten en wie niet

En dan komt de dosis response curve om de hoek kijken. Bij welke hoeveelheid krijg je al klachten? Dijkman: ‘Dat verschilt per mens. Bij sommige vrouwen gaat het na zes maanden al mis, bij anderen pas na 30 jaar. Het hangt af van de concentratie siliconen in je lichaam en hoe gevoelig je voor deze moleculen bent.

Oppassen met getextureerd

Vrouwen die Monobloc dragen hebben nog de minste problemen, zegt Dijkman. ‘Bij deze implantaten is alleen de buitenkant, de coating, van siliconen, binnenin zit cellulose of er zijn ook implantaten met fysiologisch zout. Maar dan hebben we het volgende struikelblok: zijn die coatings getextureerd of niet. Ik ken een case van een mevrouw die Monobloc had en een getextureerde coating, en zij had veel klachten! Het bleek bij microscopisch onderzoek dat die textuur los laat. En deze siliconenpartikels gingen ook weer zwerven in het lichaam.

‘Chirurgen gebruiken graag getextureerde implantaten omdat ze een goede hechting geven waardoor de borst natuurlijk oogt. Ze draaien ook minder makkelijk. Maar als je een gevoelige patiënt bent, kun je na een paar weken al brandende borsten krijgen. Vooral vrouwen die sensitief zijn en snel allergisch zijn, moeten alert zijn.

Ingroei

Dijkman legt uit: ‘Doordat de textuur veel interactie heeft met de extracellulaire matrix door oppervlaktevergroting, krijg je nog meer interactie met het lichaam en de coating. En dus ook meer irritatie.

Mutaties (kanker) door chronische prikkeling

‘Als wetenschappelijk onderzoeker zeg ik: Als je een cel chronisch prikkelt, dan gaat de cel zich aanpassen. Het is pure stress en bescherming, kapselvorming hoort daar ook bij. Siliconen toxiciteit in cellen kan leiden tot mutaties en dus ook uiteindelijk uitmonden in kanker.

‘We zien steeds meer gevallen van borstimplantaten met ALCL, lymfoom kanker. Onderzoek wijst uit dat vrouwen met een borstimplantaat weliswaar een 400 keer verhoogd risico hebben op het krijgen van ALCL, maar omdat de ziekte zo zeldzaam is, is de kans op het krijgen van ALCL voor hen nog steeds heel klein. Maar we zien het wel in toenemende mate en ook veel andere lichamelijke problemen. Dus we moeten alert blijven. Ik ben ervan overtuigd dat alle vrouwen vroeg of laat problemen krijgen.

Ach, je hebt stress

‘Vooral chronische vermoeidheid treedt op. Dit probleem wordt heel makkelijk weggeschoven door artsen. Ze wijten de problemen dan aan de mentale toestand van de vrouw door bijvoorbeeld een slechte relatie, werkdruk, overgang, gezinsstress.

Kan het zo zijn dat vrouwen die zichzelf uiterlijk niet mooi vinden en daaraan iets willen laten doen, meer stress ervaren van nature, dus al een verhoogde immuunreactie hebben?

‘Dat kan, maar probeer het maar eens te bewijzen. In de wetenschap moet je alles kunnen bewijzen, he. Toch stapelen de bewijzen van siliconen toxiciteit zich wereldwijd steeds meer op. Het is een ziekte en het wordt tijd dat alle artsen zich hier bewust van worden en de patiënten serieus nemen.

Veiligheid nooit aangetoond

‘Het lastige is dat we nog steeds meer bewijs nodig hebben, en dat is een stevig gevecht. Het is inderdaad tijd geworden dat eerst de veiligheid wordt aangetoond van dit soort producten, voordat ze in het menselijk lichaam gebruikt worden. Er is veel te makkelijk over gedacht.

Hoe ben je zelf in dit onderzoek verzeild geraakt?

‘Ik ben opgeleid om binnen de cel-, weefsel-, ziekteleer en Nanotechnologie allerlei vormen van celprocessen te bestuderen. Van hieruit is ook mijn interesse en onderzoeksmethodiek naar siliconenpartikels in het lichaam ontstaan.

Twintig jaar geleden werd ik bij het siliconenleed betrokken door plastisch chirurg Rita Kappel die vrouwen op haar spreekuur kreeg met zeer zware klachten. We werkten allebei bij het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen. Zij durfde toen al out of the box te denken, omdat ze problemen zag bij patiënten met siliconen borstimplantaten.

‘Ze begon al heel vroeg met het plaatsen van implantaten met cellulose en fysiologisch zout, om siliconen zoveel mogelijk te mijden.  Ze worden weinig gebruikt. Fysiologisch zout klotst meer, cellulose is wat steviger. De laatste zijn er getextureerd en glad. De gladde versie is het meest veilig.

Invloed voeding en cosmetica minimaal

Het gangbare verweer is dat siliconen in heel veel producten zitten: in tandpasta, in bier, in cosmetica, in plastic flessen. Klopt dat? Dijkman: ‘Ik weet door vele metingen dat je nooit die hoeveelheden siliconen in je lichaam krijgt door voeding en cosmetica. Ik heb echt wel de verschillen gezien in hoeveelheden siliconen in het lichaam van vrouwen met en zonder implantaten. In controle patiënten zijn dit soort hoeveelheden absoluut niet te vinden.

Meer erkenning nodig

Henry heeft inmiddels de afgelopen jaren honderden weefsels onderzocht. Het is tijdrovend onderzoek, vertelt hij, wat hij samen doet met patholoog Peter Bult, tevens verbonden aan het Radboudumc. Henry betreurt het dat zijn kennis en inzicht maar mondjesmaat wordt geaccepteerd in de medische wetenschap.

Op Radar kreeg hij een podium om zijn verhaal te doen, maar het establishment houdt hem liever wat op afstand en blijft zeggen: het is niet duidelijk waarom vrouwen ziek worden. Zijn het de siliconen of is het een gevoelig immuunsysteem. De vrees voor schadeclaims is aanwezig, en de industrie die implantaten produceert voelt ook de bui al hangen.

Vrouwen weten zich geen raad

Vele vrouwen mailen hem ook persoonlijk. Ze vragen advies, willen een lichamelijk onderzoek, of een second opinion. Hij werkt momenteel ook samen met plastisch chirurg Frank Niessen. Samen werken ze aan nieuw onderzoek en Henry stuurt ook veel vrouwen door naar hem.

BeautyJournaal krijgt jaarlijks ook honderden e-mails binnen van bezorgde vrouwen. Ook wij sturen ze door naar Frank Niessen, hij heeft zitting in ons expertteam. In veel gevallen laten ze bij hem hun borstimplantaten verwijderen, en/of vervangen door lipofilling.  Ook sturen we de vrouwen door naar de onderzoekscentra voor siliconen borstimplantaten zoals bij VUmc in Amsterdam. En we verwijzen artsen ook door naar specialisten als Henry Dijkman.

Voorkom opbouw in weefsels

Henry Dijkman benadrukt dus nog maar eens: ‘Siliconen zijn dus aan te tonen in het lichaam. We weten dat implantaten allemaal gel-bleed vertonen en de siliconen migreren. Uiteindelijk komen ze in het weefsel terecht. Daar wordt het gestapeld, dat is het eindstation. Je hebt een afgiftepunt, het circulatiesysteem, en het eindstation – de organen waar het terechtkomt en daar blijft het zitten. En dan begint de irritatie, stress van de omgeving, opbouw van de concentratie siliconen zal uiteindelijk leiden tot siliconen toxiciteit.

70% knapt op na verwijdering

‘Het is afhankelijk van de gevoeligheid van het immuunsysteem van de vrouw of er problemen komen, of niet. Soms zien we dat de irritatie er zit, maar afgeschermd wordt en komen er geen klachten. Soms zien we een grote hoeveelheid macrofagen, en dan zijn er wel degelijk klachten. Ga bij klachten altijd naar je arts, zeker bij borstpijn. We zien dat 70% van de vrouwen opknappen na explantatie.

Het is tijd voor een nieuw soort implantaat, Henry…

‘Dat zou mooi zijn. Voorlopig zou ik een glad implantaat adviseren op basis van cellulose dan wel fysiologisch zout, zolang de veiligheid van siliconen implantaten niet is aangetoond. Ondanks dat de coating nog van siliconen is. Het is een beter alternatief. DIEP reconstructie met eigen vet is natuurlijk ook nog een optie. Ook bij vrouwen met borstkanker.

De minst schadelijke optie

‘Implantaten met cellulose en zoutwater hebben dan nog wel een siliconen coating. Toch is de afgifte in het lichaam minder, omdat er geen vloeibare siliconen zijn. De siliconen in de coating van deze implantaten heeft een andere vorm. Stel dat je een scheur krijgt, dan lekken er ook geen siliconen je lijf in. Stel je voor: 200 tot 400 milliliter. Dat kan gebeuren met siliconen implantaten. En het komt er nooit meer uit he…je plast het ook niet uit, zoals wel wordt gezegd.

Het is nog altijd niet duidelijk hoeveel vrouwen in Nederland implantaten dragen. Er zijn schattingen van 200 duizend. Henry hoort geruchten dat er jaarlijks 10 tot 50 duizend implantaten ingebracht worden. Gelukkig krijgen we daar nu met de nieuwe registratiewet echt zicht op.

Veel vrouwen knappen op als de implantaten eruit zijn….

‘Dat klopt. Maar dan moet je wel op tijd zijn. Zodra er borstpijn ontstaat, moeten ze eruit, vind ik. Dan is de bron weg, en zo’n 70% zal opknappen. Het lichaam kan het dan nog wel aan. Zijn er pijnklachten in ledematen, geheugenverlies, et cetera, dan ben je al erg ver heen. Maar dan nog: laat altijd je siliconen implantaten verwijderen zodat de bron stopt.

‘Het is vreselijk om zoveel berichten van vrouwen te krijgen die ten einde raad zijn, veel klachten hebben maar op een wachtlijst staan van soms wel 2 jaar! En dan is er nog het vergoedingsprobleem, wie betaalt? Al deze vrouwen met problemen moeten snel geholpen worden zonder dat ze de rekening moeten betalen, ze hebben al zo veel meegemaakt.

Dijkman besluit: ‘Als ik genoeg geld zou hebben, zou ik vandaag nog een explantatie kliniek oprichten met een team van chirurgen.’

Nagekomen: Henry Dijkman was op 23 september 2019 te gast bij talkshow Jinek op tv. Naar aanleiding van deze uitzending, plaatste de Nederlandse Vereniging van Plastisch Chirurgen de volgende reactie op haar website, op de uitzending.

Wij willen graag benadrukken dat we van veel lezeressen horen die ons mailen dat hun arts hun klachten minder serieus neemt dan hen lief is. Bij klachten is het advies van onder meer de plastisch chirurg uit het BeautyJournaal expertteam, Frank Niessen, om de implantaten te laten verwijderen.

 

Lees ook op BeautyJournaal:

Heb jij klachten? Meldt ze ook bij www.meldpuntbijwerkingenimplantaten.nl

beautyjournaal shop

Lees het boek Het Siliconenlek, van Don Croonenberg. En we adviseren ook het boek Borsten van Corine van Zweden over de rol van onze borsten in ons moderne leven – bij gezondheid en ziekte.

Heb je vragen aan ons, stuur ze dan via het contactformulier. We zorgen dat je altijd persoonlijk antwoord krijgt.

Lees ook