Ik ken professor Eric Claassen al vele jaren. Het is een van de grootste experts in ons land op het gebied van probiotica en darmwerking. Hij is immunoloog. Hij is mede-auteur van het heerlijke boek ‘Gezond naar 115’ dat onlangs verscheen en is ook betrokken bij de productie van een antilichaam tegen corona. Ik sprak hem over ons immuunsysteem: hoe houden we dat sterk in deze barre tijden van corona?
Natuurlijk wil ik graag wat meer weten over de maak van een Covid-19 antilichaam. Hij is erbij betrokken, komt het snel?
‘De basis voor een antilichaamtherapie is nu gelegd en die basis is goed. Maar daarmee zijn we er nog niet. Wat we ontwikkeld hebben moet nu snel geproduceerd worden zodat het kan worden getest op non-humane primaten, zoals we dat noemen.
‘Maar we moeten heel voorzichtig zijn. Als we verkeerde antilichamen of een verkeerd vaccin geven, dan dringt het virus juist makkelijker de cel in en krijg je een versterking van de infectie. En dat wil je natuurlijk niet. Dan is het middel erger dan de kwaal. Daarom moet het vaccin dat we nu hebben ontwikkelt uitvoerig getest worden. Daarnaast is er het acute financieringsvraagstuk, waarbij de farmaceutische industrie betrokken is.
Werken alle deskundigen samen aan dit vaccin?
Er zijn meerdere groepen, de expertise zit vooral in Utrecht en Rotterdam. Maar we werken uiteraard heel nauw samen. We weten wat er moet gebeuren. Het is nu alleen een kwestie van opschieten en dat is altijd heel lastig met dit soort dingen.
Hoe vind jij de situatie op dit moment?
‘Heel spannend. Ik volg de situatie in Italië heel goed en de komende week wordt heel spannend. Gaan we hier in Nederland stijgen, zoals in Italië gebeurd, of gaan we afzwakken? Ik durf er geen voorspellingen over te doen, ik moet het echt eerst nog een week aanzien.
‘Ik hoop dat alle maatregelen werken en dat een lockdown niet nodig is. Want dat wil niemand. China opent inmiddels weer voorzichtig de grenzen rond de steden, maar we moeten afwachten wat dat voor effect heeft.
‘Het is rottig, maar niemand weet of China wel helemaal ‘in control’ is over de situatie. We moeten afwachten en kijken wat er gebeurt, er zit niks anders op.
‘Ik ben het volkomen eens met Jaap van Dissel, het hoofd van het RIVM: het kan nog alle kanten opgaan in Nederland. De goede kant maar ook de slechte kant. We weten het gewoonweg nog niet. En dat is heel, heel frustrerend, je hebt geen idee hoe frustrerend dat is.
Ben je bang?
Nee. Althans, niet voor mezelf. Ik ben wel bang dat er iemand uit mijn omgeving wegvalt. En ik leef enorm mee met mensen die niet naar hun vader of moeder kunnen gaan. Mijn moeder is recent overleden maar als ze nu nog geleefd zou hebben was ik waarschijnlijk knettergek geworden van de zorgen.
Denk je dat we uiteindelijk allemaal besmet raken? Volgens de voorspellingen raakt 50 tot 60% van de bevolking besmet.
‘Dat zijn voorspellingen van experts, die zijn niet uit de lucht gegrepen. Wie ben ik om daar aan te twijfelen? Nogmaals: we moeten het afwachten, ik kan daar nu niks zinnigs over zeggen. Het probleem is dat corona, COVID-19, totaal nieuw is. Het is een onbekende vijand.
‘Kijk, twee jaar geleden, in 2018, hadden we een hele zware griepgolf waar abnormaal veel mensen aan dood gingen. Normaal gaan er tijdens een griepgolf tweeduizend mensen door, dat jaar stierven er tienduizend mensen aan influenza. Daar ontstond geen paniek door.
De angst voor de onbekende vijand, liever eentje die je wel kent….
‘We kennen influenza, we zijn er aan gewend, het bestaat al zo lang, we accepteren dat influenza er is, dat hebben we geleerd. Datzelfde geld voor mensen die sterven door salmonella uit eieren, of door verkeersongelukken. Dat kennen we. Het is een oude wijsheid: liever de vijand die je kent.
‘Corona is een nieuwe vijand, een vijand die we niet kennen, een vijand waarvan we niet weten hoe hij zich gedraagt. Tot nu toe zijn er weliswaar veel minder mensen door overleden dan door die zware griepgolf, maar we kunnen totaal niet inschatten wat er nog gaat gebeuren. En dat is eng, dat maakt deze coronacrisis zo complex.
‘Vergeleken met influenza is Corona nog steeds klein maar we weten niet waar het naar toe gaat, we weten niet wat er nog kan gebeuren, we weten niet of het echt uit de hand kan gaan lopen en die onzekerheid maakt dat we nu zo heftig reageren.
Signalen herkennen
De Ebola-crisis was bijvoorbeeld heel anders. Als je Ebola hebt, ben je binnen 48 uur dood. Dat is heel erg, maar daardoor weet je wel meteen waar de infectie zit, je weet meteen wie besmet is.
Sluipmoordenaar
‘Corona is daarentegen een sluipmoordenaar, hij wacht lang voordat hij zich manifesteert. De incubatietijd is volgens de experts twee tot twaalf dagen. Dat is momenteel een groot probleem. Je weet niet meteen of je besmet bent, je weet niet meteen wie er besmet is. Dat zorgt voor veel angst.
‘We moeten nog zeker één tot twee weken wachten voor enigszins duidelijk wordt hoe het zich allemaal ontwikkelt. En dat zorgt momenteel voor veel onzekerheid. De komende drie maanden kunnen alle data over COVID-19 verzameld en onderzocht worden. Dan zullen we meer weten over de onderliggende gedragingen, over hoe het precies in elkaar zit. Maar nu nog niet.
‘Ik heb heel veel vertrouwen in de experts van het RIVM die nu de strategie bepalen. Jaap van Dissel, Aura Timens, Marion Koopmans en alle andere experts. Dat zijn fantastische mensen. Ze hebben verschillende achtergronden, komen van verschillende universiteiten, ze vullen elkaar perfect aan. Deze mensen zijn grootheden in hun veld.
Wat vind je van de maatregelen tot nu toe? Binnenblijven, minstens anderhalve meter afstand houden?
‘Heel goed. Dat werkt. Kijk maar naar Japan, daar brengen ze dat al jarenlang in praktijk. Handschoentjes aan op straat, een mondkapje voor als je ziek bent, om anderen niet te besmetten, zoveel mogelijk binnenblijven als je ziek bent. Dat is bijzonder effectief.
‘Japan had deze crisis dan ook waanzinnig snel onder controle. En daar was absoluut geen lockdown voor nodig, in Tokio liep alles gewoon door, Japanners deden wat ze altijd al doen. En dat werkt perfect.
Kunnen we meer doen? Ons immuunsysteem versterken bijvoorbeeld, zodat we minder kans op besmetting hebben?
‘Je kunt je immuunsysteem sterker maken door je darmen gezonder te maken. En dat doe je door goed en gezond te eten. Voor een goed immuunsysteem is een goed dieet heel belangrijk. Eet niet te veel. Vermijd suiker, zorg dat je in totaal (!) niet meer dan 70 gram (voor vrouwen 100gram voor mannen) per dag binnenkrijgt.
Eet elke dag iets uit dit lijstje
‘Vermijd industrieel geproduceerde voedingsmiddelen. Er is een rijtje groente dat heel goed is voor je darmen: witlof, asperges, artisjokken, ui, knoflook en prei. Eet elke dag tenminste één soort uit dit lijstje, rauw, gekookt, gebakken, vers of uit blik of glas, dat maakt niet uit.
‘Eet verder gefermenteerde producten, waaronder sojaproducten en peulvruchten, ongezouten noten, hennep-, pompoen- en sesamzaad, eieren, avocado, bananen, een beetje pure chocolade. Die dingen zijn allemaal heel goed voor je vanwege de magnesium en het zink dat daar in zit.
- Lees mijn achtergrond artikel: health is het nieuwe beauty
Vlees of vis
‘Eet je niet vegetarisch dan kun je daar vette vis, zoals zalm en makreel aan toe voegen, of wat vlees (rund, lam) en schelpdieren.
‘Gebruik niet te veel zuivel en kies voor de volvette varianten, zoals kaas, kwark en yoghurt. Op deze manier krijg je voldoende zink en magnesium binnen en dat is erg belangrijk voor je darmen en je afweersysteem.
Hebben supplementen, probiotica of kefir zin?
‘Ik ben geen fan van supplementen, maar op dit moment kunnen ze uitkomst bieden, zeker als je geen uitgebalanceerd dieet hebt. Kies dan voor een supplement waar zink en magnesium in zit.
‘Wil je probiotica gebruiken, wat heel gezond is om de balans tussen goede en ziekmakende bacteriën in je darmen in balans te houden, eet dan veel groenten uit het rijtje dat ik noemde. Ook kun je suppleren met probiotica drankjes uit de supermarkt. Wissel de merken af zodat je een variëteit aan goede bacteriën binnenkrijgt.
Kefir-drank vind ik een lastige. De huisgemaakte versie is fantastisch, heeft goede hoeveelheden fermenten. Over de commerciële versies durf ik niks te zeggen. Die zijn zo verschillend.
Doe je nu extra dingen voor je gezin en je gezondheid?
‘We zorgen dat we zo gezond mogelijk blijven en dat onze conditie goed blijft. We zouden op vakantie gaan maar dat gaat nu natuurlijk niet door. We hebben een boodschap, die hangt bij ons thuis aan het prikbord: If you are waiting for a sign, this is it.
‘Doe wat je moet doen. Dat is de boodschap. Iedereen weet heus wel wat hij of zij moet doen, dat is het probleem niet. Maar we doen het gewoon niet. Elk mens heeft een interne raadgever die weet wat gezond voor ons is. Daar ben ik van overtuigd.
- Lees ook: ontspanningstips in tijden van corona
‘Iedereen die ik spreek weet dat sommige dingen die we doen, niet kloppen, dat ze niet goed voor hem of haar zijn. Maar op de een of andere manier is het heel moeilijk dat patroon te doorbreken.
‘Dat geldt ook voor de andere dingen die je uitgesteld hebt in je leven. Ik wilde dit nog doen, ik wilde die studie nog doen en ik zou dat nog doen en ik had dat beloofd. Doe het gewoon! Dit is een teken! Richt je leven in zoals je het had willen inrichten. Dat is het punt. Uitstelgedrag, daar wordt je helemaal gek van.
Wat ben jij nu gaan doen in deze lastige tijd?
‘Ik ben enorm aan het opruimen geslagen, vooral de administratie, kliko’s vol papier hebben we al weggedaan. Het geeft me een goed gevoel, het creëert ruimte in je hoofd. Dat is echt zo.
‘Als die coronacrisis er niet was geweest had ik dat nooit gedaan. Gewoon geen zin in gehad. Nu voel ik die ruimte in mijn hoofd nog niet echt omdat ik zo druk ben met van alles rond Corona, maar die ruimte komt later echt wel.’
Lees ook:
- Pas op voor je algehele gezondheid bij ontstekingen in je mond
- UV-B straling heeft positieve invloed op je darmgezondheid
- Hoe hypnosetherapie je weer lekkerder in je vel kan laten zitten, angst-vrij!
- De relatie tussen kanker, suiker en vetzucht