Vitamine C, ik schrijf er al sinds de oprichting van BeautyJournaal in 2009 over. Ik had een lijstje van 10 werkzame stoffen die in je skincare moesten zitten. Nu 14 jaar later is echt nog niet veel veranderd. Jammer he;-) Soms wordt er wel wat gesleuteld aan de C-formules, maar het is marginaal. De percentages zijn wel omhoog gegaan en de stabiliteit is enorm verbeterd. Is er nog iets nieuws te vertellen?
Opeens weer een hype, ja, hallo zeg….;-)
Als de de prestigieuze krant The New York Times mag geloven heeft de werkzame stof een ware rage op TikTok veroorzaakt. Ik word daar niet warm of koud van. TikTok heeft een jonge doelgroep, zij beginnen nu pas kennis te maken met hetgeen er beschikbaar is.
Antioxidant, collageenstimulerend, verhelderend
Wat we allemaal weten van vitamine C is dat het antioxidatieve eigenschappen heeft, dat het collageenstimulerende eigenschappen heeft waardoor de hydratatie toeneemt en de huid wat gladder kan worden, en dat het pigmentvlekken kan oplichten, waardoor je teint verhelderd wordt. Het kan namelijk het enzym tyrosinase afremmen dat pigmentophopingen kan geven.
Natuurlijk begint alles bij een goede formulering. Het stofje is uiterst wiebelig, oxideert snel en verliest dan haar werking. Je moet het dus stabiliseren, maar ook weer niet te stabiel maken, want dan komt het ook niet meer vrij op de huid.
Onderzoeken leveren wisselend resultaat
In 2021 is er nog een onderzoek geweest naar de werkzaamheid van verschillende derivaten van C die gebruikt worden in skincare. De resultaten waren wisselend.
Zoals gezegd zijn vitamine C-derivaten behoorlijk instabiel. De meest gebruikte vorm die L-ascorbinezuur heet (of gewoon ascorbine zuur), breekt af zodra het met licht, een hogere pH-waarde of warmte in aanraking komt. Dit kan zelfs al in de verpakking gebeuren.
L-ascorbinezuur
Ook al is het stabiel genoeg, dan kan er het probleem zijn dat het niet voldoende diep in de bovenste huidlaagjes kan penetreren. L-ascorbinezuur heeft water nodig om te kunnen werken, maar onze huid is juist waterafstotend.
Mildere derivaten
Andere derivaten zoals tetrahexyldecyl ascorbate en tetra-isopalmitoyl ascorbinezuur kunnen makkelijker door de huid opgenomen worden. Deze derivaten zouden ook iets milder zijn voor de huid, wat dan weer meer aanbevolen is voor gevoeliger huiden, waaronder bij rosacea en dergelijke. Het zijn nieuwere derivaten waarnaar overigens nog niet veel onderzoek gedaan is.
Zoals gezegd wordt L-ascorbine zuur het meest gebruikt. Formuleerders adviseren om producten te kiezen waarin bijvoorbeeld ook vitamine E en ferulisch zuur zitten. Ze hebben de eigenschap de stabiliteit van C te versterken maar helpen ook bij de opname in de huid.
Ook wordt door kenners de voorkeur gegeven aan een pompje in plaats van een druppelaar. Juist om die oxidatie af te remmen.
In 2016 hebben wij al eens een overzicht gegeven van vitamine C-derivaten die gebruikt werden/worden. Het overzicht vind je hieronder nog eens:
Ascorbinezuur of Ascorbic Acid (AA) (oa. in Pascaud Innovative en Filorga C-recover)
- In wateroplossing stabiel bij een pH-waarde lager dan 3.5 en volledig stabiel, mits niet in contact met water.
- Penetreert als wateroplossing of als microdeeltjes (ex vivo).
- Geen conversie naar AA nodig. Dat is het immers al.
- Beschermt tegen UV-schade, verhoogt de collageensynthese en reduceert pigmentatie (in vivo).
Sodium Ascorbyl Phosphate (SAP) (o.a. Paula’s Choice)
- Stabiel bij pH 7.
- Er bestaan slechts enkele onderzoeken met dieren (ex vivo), waarmee wordt aangetoond dat het de huid penetreert.
- Er bestaat geen informatie dat SAP door de huid kan worden omgezet in AA.
- Beschermt tegen UV-schade (in vivo) zij het in mindere mate dan AA, verhoogt de collageensynthese (in vitro) zij het in mindere mate dan MAP en reduceert pigmentatie (in vivo).
Magnesium Ascorbyl Phosphate (MAP) (o.a. in Paula’s Choice)
- Stabiel bij pH 7.
- Penetreert de huid (ex vivo met dierlijk weefsel).
- Kan worden omgezet in AA (in vitro).
- Geen informatie over bescherming tegen UV-schade beschikbaar, verhoogt de collageensynthese op gelijke wijze als AA (in vitro) en reduceert pigmentatie (in vivo).
Ascorbyl Palmitaat (AA-PAL) (o.a. hannah First Aid)
- In wateroplossing stabiel bij een pH-waarde lager dan 3.5 en volledig stabiel, mits niet in contact met water.
- Penetreert de huid, mits toegepast in de juiste productformulering (in vivo met dieren).
- Geen informatie beschikbaar over de conversie naar AA.
- Beschermt tegen UV-schade (in vivo met dieren), verhoogt de collageensynthese (in vitro) zij het in mindere mate dan MAP en geen informatie beschikbaar over het effect op pigmentatie.
Ascorbyl Tetra-Isopalmitate (VC-IP) (o.a. in The Ordinairy en Muze Vit C Guru serum)
- Stabiel bij een pH-waarde lager dan 5.
- Penetreert de huid beter dan MAP (ex vivo)
- Kan worden omgezet in AA (in vitro).
- Beschermt tegen UV-schade (in vitro), verhoogt de collageensynthese (in vitro) en reduceert pigmentatie (in vivo).
Ascorbyl Glucoside (AA-2G) (o.a. The Inkey List en Avene)
- Penetreert de huid (in vitro).
- Kan worden omgezet in AA (in vitro).
- Beschermt tegen UV-schade (in vivo) zij het minder effectief dan SAP, verhoogt de collageensynthese (in vitro) en reduceert pigmentatie (in vitro).
Lees hier ook meer over Avene Vitamin Cg serum en crème
Ascorbyl 2-Phosphate 6-Palmitate (APPS) (o.a. in het Nederlandse vegan merk Mayee)
- Stabiel bij pH 7.
- Penetreert de huid (in vivo met dieren).
- Kan worden omgezet in AA (in vitro).
- Geen informatie beschikbaar over bescherming tegen UV-schade en het effect op de collageensynthese.
- Reduceert pigmentatie (in vivo).
3-O-Ethyl Ascorbate (EAC) (oa. te vinden in Novexpert)
- Geen informatie beschikbaar over de stabiliteit en de conversie naar AA.
- Penetreert de huid beter dan AA-2G (ex vivo met dierlijk weefsel).
- Geen informatie beschikbaar over bescherming tegen UV-schade en het effect op de collageensynthese.
- Reduceert pigmentatie (in vivo).
We zetten hierbij nog wat tips op een rijtje:
- Ascorbinezuur is nog altijd het meest aanbevolen, het is echter wel irriterend. Hoe lager de pH-waarde hoe groter de kans op kleine irritaties.
- Let op het percentage vitamine C. Men beveelt tegenwoordig toch wel 20% aan. Maar alles hangt af van de goede formulering waardoor de stabiliteit in orde is maar ook de opneembaarheid. Hou als stelregel tussen de 10% en 15% aan.
- Met name ascorbinezuur reageert sterk met water. Hoe lager water op de lijst staat, hoe beter het effect van de Vitamine C op je huid. Meestal kom je dan uit bij serums.
- Heb je een vitamine C serum op waterbasis kijk dan of je de pH-waarde kan achterhalen. Een lagere pH, bijvoorbeeld 3.5 garandeert meer werkzaamheid. Bij een watervrije formule is dit niet opportuun.
- Licht- en luchtdichte verpakkingen verdienen de voorkeur bij vitamine C houdende producten om oxidatie te voorkomen.
- Laat een vitamine C serum altijd even goed intrekken om te voorkomen dat het een reactie aangaat met andere stoffen waardoor de werking kan afnemen.
Lees hier al onze actuele artikelen over vitamine C in huidverzorging