Onlangs stuurde het Voedingscentrum een waarschuwing uit over het gebruik van bepaalde kruidenpreparaten die je bijvoorbeeld kalmer maken, meer gefocust, meer gemotiveerd of effect zouden hebben tijdens het sporten. Dit soort middelen valt tegenwoordig onder de noemer nootropics. Voor drie middelen wordt gewaarschuwd omdat ze echt je gezondheid kunnen schaden: ashwaganda, tabernanthe iboga en huperzia serrata. Ook het RIVM heeft ervoor gewaarschuwd.
61% van de Nederlanders slikt supplementen anno 2024
Inmiddels wordt er gezegd dat zo’n 61% van de bevolking voedingssupplementen (in het algemeen) gebruikt. Bijzonder, ik weet nog dat in de jaren negentig de supplementen niet te slijten waren, alle marketingpogingen ten spijt in die tijd. We hebben in die dertig jaar duidelijk minder vertrouwen in onze gezondheid gekregen;-)
Weinig toezicht op veiligheid en claims
De markt is aardig vogelvrij. Elke gezondheidsgoeroe en ook de nodige influencers brengen tegenwoordig hun eigen pillen en drankjes uit. Er zijn genoeg fabrieken waar je kant-en-klare recepten kan kopen en in een potje kan doen met je eigen naam erop.
Van een aantal stoffen in heus bewezen dat ze kunnen bijdragen aan je gezondheid, zeker naarmate je ouder wordt. Echter komen er ook steeds meer fashionable kruiden op de markt om je te ontspannen, je eetlust te remmen of je gewenst uit je slaap houden. We hebben in Europa een club, de EFSA die stoffen en claims controleert. Echter is daar door personeelsgebrek te weinig toezicht op, lees ik.
Ashwaganda
Ashwaganda is heel hip nu als breinontspanner, maar het kan dus ook leverschade geven. Hierover kwamen meldingen binnen bij Lareb, het centrum voor medicijnbijwerkingen.
Tabernanthe Iboga
Ook Tabernanthe iboga kan je brein lekker open zetten, het wordt daarvoor ook gebruikt tijdens zogeheten iboga-ceremonies. Echter schuilt ook hier een adder onder het gras: het kan hartritmestoornissen veroorzaken. Sterker nog, het kan dodelijk zijn, aldus het RIVM. Wereldwijd – dus ook in Nederland – zijn er doden gevallen. Je kunt er ook psychoses door krijgen en epileptische aanvallen.
Huperzia
Tot slot huperzia serrata dat je concentratie zou verbeteren. Het kan leiden tot spierslapte, diarree en wazig zien. Ook verlammingsverschijnselen kunnen een risico zijn. Voor een ongeboren kind is het helemaal schadelijk.
Let tot slot ook op met eiwitsuppletie. Als je geen topsporter bent of doodziek, heb je echt geen eiwitsuppletie nodig, tenzij je totaal niet gevarieerd eet. Een teveel aan eiwitten belast je nieren onnodig, het kan juist teveel calcium aan het lichaam onttrekken (niet handig voor je botten) en je kunt er dikker van worden!
ps:ik gebruik wel eens Lions Mane, gedroogde pruikzwammen. Als ik door de hormoonschommelingen heel druk in mijn hoofd kan zijn, brengt dit rust. De focus komt terug en het wordt stiller in mijn hoofd. Ik vind het best sterk spul, dus ik neem als ik het nodig vind, alleen eens in de twee of drie dagen 1 capsule, terwijl je er 1 tot 4 per dag mag. No way for me!
Nagekomen bericht van de fabrikant van Solgar en Viridian:
De meldingen over Ashwagandha betreft het optreden van leverproblemen. Het betreft hier
een ongewenst effect dat kan optreden bij personen die hier (waarschijnlijk genetisch bepaald)
gevoelig voor zijn, en geen algemeen effect van het gebruik van dit kruid. Deze reactie was dan
ook niet afhankelijk van de gebruikte dosering. Klachten die optraden werden gekenmerkt door
geelzucht, buikpijn, misselijkheid en vermoeidheid. Bij personen die deze klachten ontwikkelden
traden de verschijnselen op na 2 tot 12 weken gebruik. Na staken van de inname van Ashwagandha
losten deze in 2 tot 5 maanden op. Blijvende leverschade trad hierbij gelukkig nooit op.
Er worden in de rapportage nog twee mogelijke bijwerkingen genoemd: verlaging van het
stresshormoon cortisol en toename van de productie van schildklierhormoon.
Verlaging van cortisol is een essentieel onderdeel van de werking van Ashwagandha: het
verminderen van de stressreactie en de daarbij behorende klachten. Een mogelijk eff ect op de
schildklier is een toename van de productie van schildklierhormoon. Ook dit is extreem zeldzaam:
in dierstudies werd geen enkel eff ect gevonden bij gezonde dieren, alleen bij ratten bij wie de
schildklierfunctie kunstmatig was verlaagd werd na toediening van Ashwagandha een signifi cante
stijging van de hoeveelheid schildklierhormoon gevonden. Bij mensen is in de rapportage van het
RIVM slechts één geval beschreven van een vrouw die een toename van de schildklierwerking
had ervaren tijdens gebruik van Ashwagandha, een eff ect dat na stoppen van de inname hiervan
in enkele weken verdwenen was.
BeautyJournaal advies: Het belangrijk om goed af te wegen welke keuze je maakt en waarom en daarbij altijd de gezondheidseffecten en bijwerkingen af te wegen.
Lees ook: